การรักษาคนไม่เหมือนการดูแลเครื่องจักร ยาไม่ใช่สายพาน ยาไม่ใช่น็อต แต่ละระบบในร่างกายจะมากหรือน้อยนั้นก็ประสานเกื้อหนุนกันหมด มนุษย์เรามีทั้งด้านร่างกายและจิตใจ ถ้าเรารักษาเขาให้ครบ ดูแลเขาให้ดี ดูแลแบบองค์รวมไปพร้อมกันทุกด้าน ผลการรักษาย่อมออกมาดีกว่า

 

หลักจาก นพ. วรวิทย์ พัชรเกษสกุล จบการศึกษาจากคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ในปี พ. ศ. 2524 และเป็นแพทย์ใช้ทุนเรียบร้อยแล้ว คุณหมอได้ต่อยอดการศึกษาในวุฒิบัตรอายุรกรรมทั่วไป ที่โรงพยาบาลราชวิถี และจบการศึกษาในปี พ. ศ. 2530

 

“เหตุที่เลือกศึกษาต่อด้านอายุรกรรม ก็เพราะตอนเป็นนักศึกษาแพทย์ที่ศิริราช มีความประทับใจในอาจารย์แพทย์อายุรกรรมที่มีความรู้ที่แตกฉาน และอายุรกรรรมยังเป็นความรู้ที่เป็นพื้นฐานของการศึกษาทางการแพทย์ทั้งหมด เรียนเรื่องโรคตั้งแต่หัวจรดเท้า ตอนเรียนก็รู้สึกสนุกและทำคะแนนได้ดี ก็เลยมุ่งมั่นตั้งใจที่จะเรียนต่อในสาขานี้ หลังจากเรียนจบก็เป็นแพทย์ที่โรงพยาบาลพญาไทมากว่า 30 ปีแล้ว”

 

 

ในขณะนั้นแผนกอายุรกรรมถือเป็นสาขาที่ค่อนข้างใหญ่ ไม่ได้แบ่งแยกย่อยเหมือนในปัจจุบัน คือจะต้องศึกษาร่างกายทั้งหมดตั้งแต่หัวจรดเท้า แต่ปัจจุบันจะมีแยกย่อยออกไป เช่น แพทย์อายุรกรรมสมอง หัวใจ ไต ทางเดินอาหาร

 

 

คนไข้ที่คุณหมอดูแลรักษา ส่วนใหญ่ก็จะมาด้วยอาการที่ยังไม่บ่งชี้ไปในทางเฉพาะ คุณหมอวรวิทย์ ก็จะเป็นเหมือนแพทย์ผู้ตรวจ วินิจฉัย และรักษาในทุกโรค ด้วยประสบการณ์และการรักษาที่ใส่ใจในทุกรายละเอียด คุณหมอจึงเป็นแพทย์ที่มีคนไข้เข้ามารับการรักษาอย่างต่อเนื่อง และมีส่วนหนึ่งที่เป็นคนไข้ที่ดูแลกันมาจากรุ่นสู่รุ่น ดูแลกันทั้งครอบครัว

 

 

พัฒนาการรักษา คือหัวใจสำคัญในการเป็นแพทย์

ก่อนนี้สาขาอายุรกรรมจะเป็นภาพรวมของการตรวจโรคที่กว้างมาก มีเรื่องที่ต้องเรียนรู้เยอะ ต้องติดตามความรู้ บทความทางวิชาการ เพื่อหาวิธีรักษาใหม่ๆ อยู่เสมอ แต่ปัจจุบันสาขาอายุรกรรมมีการแยกย่อยสาขาย่อยออกไปอีก บางสาขาก็มีวิวัฒนาการที่ก้าวล้ำไปมาก ก็จะเป็นการรักษาโรคเฉพาะทาง อย่างเช่น โรคทางสมอง ที่เดี๋ยวนี้มีเทคโนโลยีการตรวจที่พัฒนาก้าวไกลมาก หรือในสาขาระบบทางเดินอาหารก็มีทั้งอัลตร้าซาวด์และกล้องส่องอวัยวะภายใน ในส่วนที่เป็นอายุรกรรมทั่วไป เครื่องมือหรือนวัตกรรมจะมีไม่มาก แพทย์จะต้องติดตามความรู้และรู้จักยาใหม่ๆ เพื่อนำมาปรับใช้ให้เหมาะกับคนไข้ให้ได้มากที่สุด และที่สำคัญคือต้องรู้ว่าควรจะส่งคนไข้ไปรักษาต่อกับแพทย์เฉพาะทางสาขาใดที่ตรงกับโรคมากที่สุด. . .

 

“อายุรกรรมก็คือการรักษาด้วยยา ปัจจุบันมีการคิดค้นยาใหม่ๆ ที่มีความหลากหลายออกมาเยอะ นับเป็นพัฒนาการที่ค่อนข้างดีมากในตลอด 20 ปีที่ผ่านมา หมอก็ต้องอัปเดตให้ทัน ต้องทำความรู้จักกับยารุ่นใหม่ ว่าคือยาอะไร เรียกว่าอะไร และใช้รักษาโรคอะไร ผลข้างเคียงของยามีอะไรบ้าง แม้หมอจะค่อนข้างอาวุโสแล้ว แต่เราจะไม่ถือตัว อะไรที่เราไม่รู้ก็จะต้องถามจากแพทย์รุ่นน้องหรือจากลูกศิษย์ เพราะไม่มีใครหรอกที่จะรู้ทุกเรื่อง ถือเป็นการแชร์ แบ่งปัน และเปลี่ยนความรู้ซึ่งกันและกัน เพราะเป้าหมายของหมอก็คือการรักษาคนไข้ให้ดีที่สุด”

 

 

การรักษาที่ต้องให้ความเคารพซึ่งกันและกัน

การตรวจรักษาโรคของคุณหมอวรวิทย์ เกิดจากความรู้และการตกผลึกของประสบการณ์ในการดูแลรักษาคนไข้มากว่า 40 กว่าปี ซึ่งคุณหมอเล่าว่า. . .

 

“ตอนเป็นแพทย์จบใหม่ไฟแรง เราจะยึดความรู้ที่ตัวเองมีเป็นหลัก เหมือนเอาตัวเองเป็นศูนย์กลาง จนคิดได้ว่าถ้าเราไปคิดแบบนั้นมันก็เหมือนการรักษาตัวเราไม่ใช่รักษาคนไข้ รักษาตามอีโก้ของตัวเรา การดูแลก็ไม่ได้ใส่ใจมาก โรคที่เป็นก็หายบ้างไม่หายบ้าง ตั้งแต่นั้นมาจนถึงปัจจุบัน เราจึงให้ความสำคัญกับคนไข้เป็นหลัก คือต้องให้เกียรติเขา ไม่ว่าจะเป็นเด็กเป็นคนแก่ หรืออายุเท่าไหร่ก็ตาม เราจะให้ความเคารพเขาก่อน เคารพในที่นี้หมายถึงจะฟัง ให้เขาได้พูดได้อธิบาย ต้องเข้าใจความรู้สึกของเขาว่าเขาทุกข์ร้อนตรงไหน ลำบากอย่างไรกับปัญหาสุขภาพหรือภาวะที่เขาประสบ อย่ารู้สึกว่ามันเป็นเรื่องเล็กน้อย เพราะสำหรับเขามันอาจเป็นอะไรที่เขากังวล เป็นเรื่องใหญ่ที่ต้องการความช่วยเหลือ อย่างคนไข้บางคนว่า ‘นอนไม่หลับ’ นอนไม่หลับนี่มันกระทบเขามากนะ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการงาน การใช้ชีวิตประจำวันหรือว่าอะไรก็แล้วแต่ ตรงนี้เราต้องหาสาเหตุและแก้ปัญหาให้เขา เขามาหาเราเพราะเขาเห็นความสำคัญและเชื่อว่าเราจะช่วยหรือรักษาเขาได้ ในฐานะแพทย์เราก็ต้องทำให้สุดความสามารถ”