เชื่อว่าเรื่องผิวพรรณ เป็นเรื่องที่แทบจะทุกคนให้ความสนใจ ใครที่ผิวดี ผิวแข็งแรง ถือว่าเป็นเรื่องที่ดีมาก แต่หลายคนบำรุงสารพัดอย่าง พักผ่อนมีคุณภาพ กินดี บำรุงไม่ขาด แต่ผิวก็ยังมีปัญหาไม่หาย เดี๋ยวแห้งขาดน้ำ เหี่ยวหย่อนคล้อย เป็นสิว รูขุมขนกว้าง ปัญหาเยอะขนาดนี้ สวยด้วยแพทย์ช่วยคุณได้ พญ.ปิยะมาศ สิงห์วาหะนนท์ แพทย์เฉพาะทางสาขาตจวิทยา (Dermatology) ศูนย์ความงาม โรงพยาบาลพญาไท 2 มีคำตอบ

หลายคนอยากลองดูแลผิวกับแพทย์ แต่ยังมีความกังวล

หากเราดูแลผิวเบื้องต้นเองแล้ว เช่น ผิวแห้ง หมั่นทา Moisturizer อย่างสม่ำเสมอช่วยให้ผิวชุ่มชื้น หรือมีริ้วรอย ลองทาครีมแก้ริ้วรอยช่วย แต่ก็ยังไม่ดีขึ้น บางครั้งปัญหาอาจอยู่ลึกเกินกว่าที่ครีมทาจากภายนอกจะช่วยได้

ปกติในชั้นหนังแท้จะมีตัวที่ช่วยอุ้มน้ำเก็บไว้ ที่เราคุ้นหูได้ยินบ่อย ๆ คือ Hyaluronic acid หรือ HA และมีเส้นใย Collagen elastin ซึ่งช่วยให้ผิวมีความยืดหยุ่นแข็งแรง ทนต่อแรงยืดได้ องค์ประกอบหลัก ๆที่สำคัญเหล่านี้ พอเราอายุมากขึ้น HA ก็จะเริ่มลดลงอย่างต่อเนื่อง หรือเส้นใย Collagen elastin ที่มีอยู่ก็จะเริ่มมีความเสื่อมสภาพ เซลล์ที่สร้าง Collagen ก็เริ่มทำงานลดลง ทั้งหมดส่งผลให้ผิวขาดความชุ่มชื้น เริ่มเกิดริ้วรอย และเกิดความหย่อนคล้อยตามมา ครีมบำรุงต่าง ๆ ที่เราทาไม่สามารถที่จะซึมผ่านเข้ามาในชั้นผิวที่ลึก

สำหรับริ้วรอยที่เกิดขึ้นในบางตำแหน่ง อย่างเช่น หน้าผาก หว่างคิ้ว หางตา ที่สัมพันธ์กับการแสดงสีหน้า (Dynamic wrinkle lines) กรณีนี้เกิดจากการหดตัวของกล้ามเนื้อ เมื่อมีการทำงานที่ซ้ำ ๆ เดิมอยู่ตลอด รอยที่เคยมีเฉพาะตอนแสดงสีหน้า เลิกคิ้ว ขมวดคิ้ว ยิ้มหัวเราะ ก็จะเริ่มมีอยู่ตลอดถึงแม้ในช่วงหน้าปกติไม่ได้แสดงสีหน้าก็ตาม (Static wrinkle lines)

เราสามารถแก้ไขปัญหานี้ด้วย Botulinum toxin-A หรือที่พูดกันจนติดปากว่า โบท็อกซ์ ออกฤทธิ์โดยช่วยลดการทำงานของกล้ามเนื้อ นำมาช่วยให้หน้าดูเด็กลงได้ การดูแลตั้งแต่เนิ่น ๆ เมื่อมีรอยเฉพาะตอนแสดงสีหน้า พอเราฉีดโบท็อกซ์จะให้ผลในการรักษาที่ดีกว่าปล่อยให้เป็นเส้น Static lines มาเป็นเวลานาน

การฉีดเติมสารเข้าไปบำรุงหน้า มีผลข้างเคียงอะไรหรือไม่

ปกติสารที่ใช้ฉีดแก้ไขปัญหาต่าง ๆ บนใบหน้า ควรใช้สารที่ผ่านการรับรองจาก อย. และเป็นที่ยอมรับในระดับสากล เช่น US FDA approved ต้องคำนึงถึงความปลอดภัยของสารที่ใช้ฉีดเป็นสำคัญอันดับแรก ไม่ว่าจะเป็น โบท็อกซ์ สารเติมเต็มหรือเติมความชุ่มชื้นให้ผิว สารกระตุ้นการสร้าง Collagen Biostimulator ควรใช้ยาหรือสารที่ผ่านการศึกษาวิจัย ติดตามผลต่อเนื่องในระยะยาวถึงประสิทธิภาพ ผลการรักษา และความปลอดภัยแก่คนไข้

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น

อาการเขียวช้ำจากปลายเข็มสะกิดโดนเส้นเลือด อาจเป็นนาน 1-2 สัปดาห์ การประคบเย็นหลังฉีดสามารถช่วยบรรเทาอาการได้
สารเติมเต็มในกลุ่ม HA หลังฉีดอาจพบอาการบวมได้ในช่วง 2-3 วันแรก หรือเป็นสัปดาห์ในบางชนิด เนื่องจากมีการอุ้มน้ำไว้มากในบริเวณนั้น หรืออาจคลำได้ความไม่เรียบของผิวเมื่อสารรวมตัวเป็นเนื้อเดียวกับเนื้อเยื่อบริเวณโดยรอบ ก็จะคลำได้เหมือนผิวปกติ

อย่างไรก็ตาม ปัจจัยอื่นที่ส่งผลให้มีโอกาสพบผลข้างเคียงได้ นอกจากสารที่ใช้แล้ว การประเมินคนไข้ เทคนิคในการฉีดของแพทย์ ก็มีส่วนต่อผลการรักษา เช่น

การใช้โบท็อกซ์ลดรอยย่นบริเวณหน้าผาก ในบางรายมีการใช้กล้ามเนื้อหน้าผากช่วยในการลืมตา หรือมีภาวะหนังตาหย่อน (Eyelid ptosis) หากใช้ปริมาณโดสยาที่มากเกินไป หรือฉีดในตำแหน่งหน้าผากที่ต่ำเกินไป อาจส่งผลให้เกิดภาวะหนังตาตก หรือการฉีดลดริ้วรอยหางตา ในกรณีที่ยิ้มแล้วเป็นรอยยาวลงมาด้านล่างมาก หากฉีดในตำแหน่งที่ต่ำเกินไป อาจโดนกล้ามเนื้อที่ไม่ใช่รอบดวงตา ส่งผลให้ยิ้มเบี้ยวได้ สารในกลุ่ม Biostimulator ออกฤทธิ์กระตุ้นการสร้าง Collagen ใช้เวลาค่อยเป็นค่อยไป ไม่ควรฉีดกระตุ้นในระยะเวลาที่เร็วเกิน เพราะอาจส่งผลกระตุ้นให้เกิดการอักเสบที่มากจนเกินไป กลายเป็นพังผืดใต้ผิว (Fibrosis) คลำได้ผิวแข็งไม่เรียบเนียน สารเติมความชุ่มชื้นให้ผิว HA เนื้อเบาละเอียด ใช้สำหรับฉีดผิวชั้นตื้น กระจายทั่วแก้ม ควรระมัดระวังในการฉีดบริเวณใต้ตา หรือฉีดตื้นเกินไป เพราะมีโอกาสเป็นก้อนนูนได้

นอกจากนี้ขั้นตอนในระหว่างการฉีด Sterile Technique เพื่อป้องกันการติดเชื้อที่ผิวหนัง ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่แพทย์ผู้ฉีดต้องระมัดระวังให้ความสำคัญอย่างมาก

นวัตกรรมใช้เครื่องมือ เทคโนโลยี และยาเข้ามาช่วยในปัจจุบันดีอย่างไร

นวัตกรรมเครื่องมือ การฉีดสารกระตุ้นต่าง ๆ สามารถนำมาใช้รักษาร่วมกันแก้ไขปัญหาความเสื่อมของผิว เพื่อให้ได้ผลการรักษาที่ดีขึ้น หรือหากอายุยังน้อย ไม่ได้มีปัญหามาก การดูแลผิวใบหน้าตั้งแต่เนิ่น ๆ สามารถช่วยชะลอการเสื่อมของผิว คงความอ่อนเยาว์ให้นานขึ้นได้

ความเสื่อมของผิว มีตั้งแต่ชั้นล่างสุด คือ โครงสร้างกระดูกรูปหน้า ไขมันชั้นลึก ที่เป็นตัวพยุง Support โครงสร้างหน้า ไล่มายังกล้ามเนื้อที่มีการหดตัวทำงานมากเกินไป ทำให้เกิด Dynamic lines ขึ้นมาถึง SMAS คือ ชั้นหนาแข็งที่อยู่เหนือกล้ามเนื้อ มีส่วนช่วยให้ผิวยก หน้าไม่หย่อนคล้อย และไขมันชั้นตื้นที่มีเยื่อบุกั้นระหว่างเซลล์ไขมัน ช่วยให้หน้ากระชับ ไล่ขึ้นมายังชั้นหนังแท้ที่มี Collagen ช่วยเสริมความแข็งแรงให้ผิว เมื่อเกิดปัญหาบนใบหน้า เช่น ความหย่อนคล้อย ร่องต่าง ๆ แพทย์จะวิเคราะห์ว่าเกิดจากอะไร ปัญหาในตำแหน่งไหน นำไปสู่การเลือกใช้เครื่องมือ ยาหรือสารที่ใช้ฉีดได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

ผิวมีปัญหาแบบไหน ควรเติมอะไรบ้าง

รูขุมขนกว้าง ในช่วงวัยรุ่น ส่วนใหญ่มักเกิดจากผิวมัน ฮอร์โมนกระตุ้นการทำงานต่อมไขมัน แต่หากเริ่มมีอายุมากขึ้น ผิวหน้าไม่สดใส ร่วมกับรูขุมขนชัดขึ้นร่วมด้วย มักเกิดจากความเสื่อมของ Collagen HA ผิวลดลง สามารถใช้เลเซอร์เพื่อกระตุ้นการสร้าง Collagen ช่วยให้รูขุมขนเล็กลง ร่วมกับใช้สารฉีดเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิว จะช่วยให้ผิวมีความกระจ่างใสเรียบเนียนขึ้น เพราะบางครั้งคนไข้เข้าใจผิด คิดว่าที่รูขุมขนกว้างเกิดจากหน้ามัน จึงพยายามเลือกใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับผิวมัน ขัด Scrub ผิว กลายเป็นยิ่งทำให้แย่ลงรูขุมขนยิ่งเห็นชัดมากขึ้น
รูขุมขนกว้างเกิดจากผิวมัน ไม่จำเป็นต้องฉีดสารใด ๆ บนใบหน้า แนะนำเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิว ที่ไม่เหนียวเหนอะหนะจนเกินไป ลดการแต่งหน้าจัด และลดการใช้เครื่องสำอางที่อุดตันรูขุมขน เป็นการลดโอกาสในการเกิดสิวได้ด้วย
ผู้ที่มีปัญหาสิว การรักษาหลักเบื้องต้นยังคงเป็นการใช้ยา ร่วมกับเวชสำอางดูแลผิว การใช้เลเซอร์เป็นเพียงทางเลือกในการรักษา และมักนำมาใช้แก้ปัญหารอยสิวหรือหลุมสิว หลังจากควบคุมรักษาสิวจนดีขึ้นในระดับหนึ่งแล้ว

สวยด้วยแพทย์ไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด

ปัจจุบันเครื่องมือต่าง ๆ สารที่ใช้ฉีดมีการใช้กันอย่างกว้างขวางและหลากหลายประเภท มีทั้งที่ได้คุณภาพผ่านการรับรอง และที่ไม่ผ่านการรรับรอง ควรสอบถามจากแพทย์ผู้ทำการรักษาถึงชนิดเครื่องมือหรือสารที่ใช้การรักษาร่วมกันหลายเครื่องมือ ภายในวันเดียวกันหรือระยะใกล้กัน บางครั้งจำเป็นต้องพิจารณาถึงความปลอดภัยในระยะยาวร่วมด้วย การหาข้อมูลเบื้องต้นก่อนทำการรักษา หรือปรึกษาแพทย์ผู้มีประสบการณ์ วางแผนในการรักษาร่วมกัน ให้การรักษาตามปัญหาเฉพาะบุคคล จะช่วยให้เกิดผลที่น่าพึงพอใจต่อคนไข้ได้

บำรุงผิวสารพัดอย่างแต่ยังไม่เวิร์ก ให้สวยด้วยแพทย์ช่วยคุณ