โรคกระดูกพรุน กับการป้องกัน ดูแลรักษา

โรคกระดูกพรุน มักถูกเรียกว่า &#8220;มหันตภัยเงียบ&#8221; เนื่องจากการสูญเสียมวลกระดูกมักไม่แสดงอาการใดออกมา รายงานขององค์การอนามัยโลก (WHO) พบว่าสถิติผู้ป่วยโรคกระดูกพรุนทั่วโลกเพิ่มขึ้นจนกลายเป็นปัญหาทางสาธารณสุขอันดับสองรองจากโรคหัวใจและโรคหลอดเลือด
&nbsp;
ตั้งแต่วัยเด็กจนถึงวัยรุ่น กระดูกมีความหนาแน่นมากที่สุด หลังจากอายุ 30 ปีขึ้นไป ความหนาแน่นของกระดูกจะเริ่มลดลง อัตราการสลายกระดูกจะเร็วกว่าอัตราการสร้างกระดูก ส่งผลให้กระดูกบางลงและอ่อนแอจนเกิด “ภาวะกระดูกพรุน” 

&nbsp;
โรคกระดูกพรุนจะทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น ปวดหลัง กระดูกสันหลังยุบตัวลง หลังค่อมตัวเตี้ยลง กระดูกแขนขาเปราะหักง่ายเมื่อมีแรงกระแทกเพียงเบาๆ
<h2>ปัจจัยเสี่ยงของโรคกระดูกพรุน 
</h2>
ปัจจัยเสี่ยงของโรคกระดูกพรุน มักจะเกิดในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย โดยเฉพาะสตรีผู้สูงอายุ (&gt; 65 ปี) ชาวเอเชียที่มีโครงสร้างร่างกายเล็ก และหมดระดูก่อนอายุ 45 ปี เคยกระดูกหักจากภาวะกระดูกเปราะบาง รวมทั้งสมาชิกครอบครัวมีประวัติเป็นโรคกระดูกพรุน
&nbsp;
นอกจากนี้ คนไทยยังมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคกระดูกพรุนจากการรับประทานแคลเซียมไม่เพียงพอในการบริโภคต่อวัน การสูบบุหรี่หรือดื่มสุราเป็นประจำก็เป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคเช่นกัน
<h2>การดูแลผู้ป่วย&#8230;และป้องกันการลุกลามของโรคกระดูกพรุน 
</h2>
การป้องกันการเกิดกระดูกพรุนมีหลายวิธี เช่น การรับประทานอาหารที่มีแคลเซียม วิตามินดี และแร่ธาตุต่างๆ ช่วยทำให้สูญเสียมวลกระดูกช้าลง การออกกำลังกายสม่ำเสมอและเหมาะสมจะช่วยทำให้การทรงตัวดีขึ้น การปรับปรุงบ้านให้ปลอดภัย สามารถลดความเสี่ยงในการหกล้ม ลดปัจจัยเสี่ยงอื่น เช่น การสูบบุรี่ การดื่มสุราจัด
<h2>การรักษาโรคกระดูกพรุนด้วยการกินยา และฉีดยา 
</h2>
ปัจจุบันการรักษาโรคกระดูกพรุนมีหลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นการปรับการใช้ชีวิต การออกกำลังกาย และการรักษาด้วยยา ซึ่งมีหลากหลายกลุ่ม เช่น ยาออกฤทธิ์ต้านการสลายกระดูก การรับฮอร์โมน และการให้แร่ธาตุเสริมต่างๆ แต่จะต้องใช้เวลาในการรักษา และอาจเกิดผลข้างเคียงกับคนไข้ได้
&nbsp;
ส่วนใหญ่แล้ว แพทย์จะพิจารณาการรักษาร่วมกับลักษณะของคนไข้ เช่น การใช้ยาต้านการสลายกระดูกชนิดรับประทาน โดยผู้ป่วยจะต้องทานตอนท้องว่าง และนั่งตัวตรงเป็นเวลา 45 นาที ซึ่งหากไม่ปฏิบัติอย่างเคร่งครัด จะส่งผลให้ได้รับยาไม่เต็มประสิทธิภาพ ซึ่งแพทย์อาจเลือกใช้ยาในกลุ่มอื่นแทน เช่น ยาฉีดแบบทุกๆ 3 เดือน เพื่อต้านการสลายกระดูก ซึ่งสะดวกในการบริหารยาของคนไข้ คนไข้ได้รับยาเต็มจำนวน มีความปลอดภัยและลดผลข้างเคียงจากการระคายเคืองในระบบทางเดินอาหาร ทั้งสามารถเพิ่มมวลกระดูกได้ดีกว่ายาชนิดรับประทาน จึงมั่นใจได้ว่าคนไข้ได้รับการรักษาที่มีประสิทธิภาพ
<h2>การออกกำลังกายสำหรับผู้ป่วยโรคกระดูกพรุน 
</h2>
การออกกำลังกายเป็นประจำเพื่อเพิ่มมวลกระดูก ควรเป็นแบบลงน้ำหนัก (weight-bearing exercise) กระดูกเป็นอวัยวะที่มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา โดยกระดูกจะรับรู้แรงเชิงกลแล้ว ปรับแต่งเนื้อกระดูกให้สอดคล้องกับระดับแรง
&nbsp;
ถ้ากล้ามเนื้อออกแรงกระทำต่อกระดูกมาก เซลล์กระดูกจะสร้างเนื้อกระดูกเพิ่มมากกว่าการสลาย แต่ถ้าออกแรงกระทำต่อกระดูกน้อยจะทำให้เกิดการสลายกระดูกมากขึ้น ดังนั้นการออกกำลังกายที่เพิ่มการสร้างมวลกระดูก ต้องเป็นการออกกำลังกายให้กระดูกส่วนนั้นๆ ได้แบกรับน้ำหนัก ถ้าหากท่านมีภาวะกระดูกพรุนอยู่ แนะนำให้ท่านออกกำลังกายวันละครึ่งชั่วโมง ดังนี้
<ol>
<li>บริหารกล้ามเนื้อหลังส่วนบน โดยการนอนราบหมอนหนุนบริเวณเอว วางมือไว้ข้างลำตัว บริหารโดยยกศีรษะและหน้าอกขึ้น พร้อมดึงสะบักเข้าหากัน</li>
<li>บริหารกล้ามเนื้อหน้าท้อง โดยการนอนราบ ตั้งเข่าขึ้น วางมือไว้ข้างลำตัว บริหารโดยการยกศีรษะพร้อมกับเกร็งกล้ามเนื้อหน้าท้อง</li>
<li>บริหารกล้ามเนื้อหลังส่วนล่าง โดยการยกเท้าข้างใดข้างหนึ่งให้เข่างอ ยกให้ต้นขาอยู่ในระนาบเดียวกับลำตัว</li>
<li>บริหารกล้ามเนื้อหลังส่วนบน โดยการดึงแขนทั้งสองข้างมาทางด้านหลัง</li>
<li>บริหารกล้ามเนื้อหน้าท้อง โดยการนอนราบตั้งเข่าขึ้น บริหารโดยการเกร็งกล้ามเนื้อหน้าท้อง กดหลังแนบกับพื้น และยกสะโพกขึ้น</li>
</ol>
&nbsp;
นพ. จิระเดช ตุงคะเศรณี
ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการผ่าตัดกระดูกสันหลัง
<div class="entry-content [&amp;&gt;*]:!tw-leading-[150%]" style="box-sizing: border-box; border: 0px solid #e5e7eb; --tw-border-spacing-x: 0; --tw-border-spacing-y: 0; --tw-translate-x: 0; --tw-translate-y: 0; --tw-rotate: 0; --tw-skew-x: 0; --tw-skew-y: 0; --tw-scale-x: 1; --tw-scale-y: 1; --tw-scroll-snap-strictness: proximity; --tw-ring-offset-width: 0px; --tw-ring-offset-color: #fff; --tw-ring-color: rgba(59,130,246,.5); --tw-ring-offset-shadow: 0 0 #0000; --tw-ring-shadow: 0 0 #0000; --tw-shadow: 0 0 #0000; --tw-shadow-colored: 0 0 #0000; text-align: right;">ศูนย์กล้ามเนื้อ กระดูกและข้อ โรงพยาบาลพญาไท 2</div>

โรคกระดูกพรุนจะทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น ปวดหลัง กระดูกสันหลังยุบตัวลง หลังค่อมตัวเตี้ยลง กระดูกแขนขาเปราะหักง่ายเมื่อมีแรงกระแทกเพียงเบาๆ

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล

โรคกระดูกพรุน กับการป้องกัน ดูแลรักษา

Tel

Email

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล