โรคติดเชื้อมีขอบข่ายในการดูแลคนไข้ค่อนข้างกว้าง เพราะการติดเชื้อสามารถเกิดได้ในหลายอวัยวะ ไม่ว่าจะเป็นการติดเชื้อที่สมอง ที่เยื่อบุหัวใจ ในช่องท้อง ในกระแสเลือด หรือการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ต่างๆ รวมถึงเอชไอวี ซึ่งโรคติดเชื้อก็เกิดได้ทั้งจากเชื้อไวรัส แบคทีเรีย รา และพวกพยาธิต่างๆ ในบางครั้งคนไข้อาจมีอาการเหมือนมีการติดเชื้อมา แต่เมื่อตรวจลึกลงไปจริงๆ แล้วกลับพบว่าคนไข้เป็นโรคอื่น เช่น เป็นภูมิแพ้ตัวเอง หรือเป็นมะเร็ง ดังนั้นการวินิจฉัยให้ได้ก่อนว่าคนไข้มีการติดเชื้อจริงหรือไม่ก็สำคัญไม่แพ้กัน เพราะในบางรายคนไข้ก็เป็นโรคอื่นๆ และมีการติดเชื้อร่วมด้วย

การรักษาโรคติดเชื้อให้ได้ผลดี สำคัญที่สุดคือต้องรู้ให้ได้ก่อนว่าคนไข้ติดเชื้ออะไรมา ซึ่งก็ต้องทำการซักประวัติให้ละเอียด ทั้งอาการ พฤติกรรม และความเสี่ยงที่คนไข้มีเพื่อการส่งตรวจหาเชื้อที่จำเพาะเจาะจงตรงจุดให้มากที่สุด ส่วนการให้ยาต้องพิจารณาจากองค์ประกอบหลายส่วน ทั้งอายุ สุขภาพ โรคประจำตัวและยาที่กินอยู่ เมื่อรักษาแล้วก็ต้องเฝ้าติดตามอาการเป็นระยะๆ หากอาการไม่ดีขึ้นก็ต้องวิเคราะห์ให้ได้ว่าเกิดจากอะไร ควรตรวจเพิ่มเติม หรือต้องปรับชนิดยาและปริมาณยาหรือไม่

ปลอดเชื้อเพื่อความปลอดภัย

นพ. วิชิต ประสานไทย แพทย์ชำนาญการอายุรศาสตร์โรคติดเชื้อ เป็นคุณหมอที่มีความมุ่งมั่นตั้งใจในการดูแลรักษาคนไข้ ทำการรักษาทั้งโรคติดเชื้อที่เรารู้จักกันดี และโรคติดเชื้อที่เกิดจากเชื้อโรคสายพันธุ์ใหม่ๆ อย่างในกรณีโรค COVID-19 คุณหมอวิชิต ก็เป็นประธานคณะกรรมการควบคุมและป้องกันการติดเชื้อของโรงพยาบาลพญาไท 1 เป็นหนึ่งในผู้วางนโยบายและบริหารจัดการให้ทุกคนที่เดินเข้าในโรงพยาบาลมีความปลอดภัย ตั้งแต่การจัดระบบแยกการคัดกรองผู้ป่วย กำหนดเกณฑ์การวินิฉัยและขั้นตอนการรักษา รวมถึงการจัดสถานที่และสภาพแวดล้อมของโรงพยาบาลให้ปลอดเชื้ออีกด้วย

พัฒนาองค์ความรู้คู่พัฒนาการรักษา

เพราะเชื้อโรคมีการพัฒนาตัวเองอยู่เสมอ คุณหมอจึงต้องใช้ทั้งความรู้ ประสบการณ์ และการศึกษางานวิจัยใหม่ๆ จากทั่วโลกมาพัฒนาการรักษาคนไข้อยู่เสมอ โดยเฉพาะในเรื่องยาที่มีการพัฒนา วิจัย และมียาใหม่ๆ ออกมาตลอดเวลา นอกจากการรักษาคนไข้แล้ว คุณหมอยังเป็นวิทยากรที่เผยแพร่ความรู้ใหม่ๆ ให้กับแพทย์และผู้สนใจตามโรงพยาบาลต่างๆ อยู่เป็นประจำ

เพราะแต่ละคนมีความเสี่ยงในการติดเชื้อต่างกันไป แต่มีวิธีหนึ่งที่คุณหมอบอกว่าจะช่วยลดความเสี่ยงได้ นั่นคือการปรับพฤติกรรมด้วยการดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน ไม่ว่าจะเป็นการเลือกกินอาหารปรุงสุก ใช้ช้อนกลางของตนเอง ล้างมือบ่อยๆ ไม่ใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่แออัดหรือที่ที่มีมลภาวะสูง รวมถึงการรักษาความสะอาดที่อยู่อาศัยให้ดี และถ้าเป็นไปได้ก็ควรได้รับวัคซีน โดยเฉพาะโรคที่มีการระบาดอยู่เป็นประจำ หรือเป็นผู้ที่มีความเสี่ยงในโรคนั้นๆ