“มะเร็งเต้านม” มะเร็งร้ายอันดับ 1 ในผู้หญิง

พญาไท 1

2 นาที

พฤ. 07/05/2020

แชร์


Loading...
“มะเร็งเต้านม” มะเร็งร้ายอันดับ 1 ในผู้หญิง

หากพูดถึงโรคมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับ 1 ในผู้หญิงนั้น ก็คงหนีไม่พ้น “มะเร็งเต้านม” เพราะปัจจุบันถือว่าเป็นโรคที่ร้ายแรงที่สุดโรคหนึ่ง ซึ่งเมื่อเป็นแล้วนั้น โอกาสที่จะรักษาให้หายขาดนั้นเป็นไปได้น้อย..หรืออาจจะไม่มีเลย! โดย นพ.อนิรุทธ์ นิรนาท ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็งวิทยา คลินิกเต้านม โรงพยาบาลพญาไท 1 ได้อธิบายถึง สาเหตุของการเกิดมะเร็งในร่างกายคนเราว่า…

“เป็นกระบวนการที่เกิดจากการที่ “เซลล์” มีการแบ่งตัวผิดปกติ ส่งผลทำให้ร่างกายไม่สามารถควบคุมได้ และแพร่กระจายลุกลามไปตามทางเดินของต่อมน้ำเหลืองในร่างกาย”
แม้ว่ามะเร็งเต้านมจะสามารถพบได้ทั้งในเพศหญิงและชาย โดยมักเกิดกับเพศหญิงเป็นส่วนใหญ่…และมักเกิดช่วงวัยตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป ส่วนในเพศชายนั้นมีอัตราการพบที่ต่ำมากๆ

แม้ว่ามะเร็งเต้านมจะสามารถพบได้ทั้งในเพศหญิงและชาย โดยมักเกิดกับเพศหญิงเป็นส่วนใหญ่…และมักเกิดช่วงวัยตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป ส่วนในเพศชายนั้นมีอัตราการพบที่ต่ำมากๆ

  • อายุมากขึ้น
  • มีประวัติคนในครอบครัว เป็นมะเร็งรังไข่หรือมะเร็งเต้านม จะมีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป เกี่ยวกับฮอร์โมน เช่น กินยาฮอร์โมนเพศหญิง หรือ ยาคุมกำเนิดต่อเนื่อง
  • เป็นผู้ที่ได้รับยาคุมกำเนิดเป็นเวลานาน
  • ผู้ที่มีประจำเดือนเร็ว ก่อนอายุ 12 ปี และผู้ที่หมดประจำเดือนช้าหลังอายุ 55 ปี
  • มีบุตรคนแรกหลังอายุ 30 ปีและ หญิงที่ไม่เคยมีบุตร
  • เคยเป็นมะเร็งรังไข่ หรือมะเร็งเต้านมมาก่อน
  • การสูบบุหรี่ การขาดการออกกำลังกาย น้ำหนักเกิน ดื่มแอลกอฮอล์

อาการของมะเร็งเต้านมเป็นยังไง?

  • ในระยะเริ่มต้นมักไม่เจ็บ
  • คลำพบก้อนที่เต้านม หรือรักแร้
  • ผิวนมมีรอยย่น บุ๋มไม่เรียบคล้ายเปลือกส้ม
  • หัวนมบุ๋ม เกิดการดึงรั้ง
  • มีน้ำเหลืองหรือเลือดซึมออกจากหัวนม

มะเร็งเต้านมระยะไหน…ที่อาจรักษาหาย?

เป็นที่คุ้นเคยกันดีกับคำวินิจฉัย ที่เมื่อเข้ามาตรวจพบมะเร็ง แพทย์จะบอกกับผู้ป่วยว่า “เป็นระยะที่เท่าไร” ทั้งนี้ ระยะขั้นของมะเร็ง มีส่วนสำคัญกับระดับความรุนแรง และโอกาสในการรักษาให้หายขาด ดังนี้
  • ระยะ 0 เป็นระยะที่มะเร็งมีขนาดเล็ก ยังไม่ลุกลามถึงเนื้อเยื่อ มีอัตรารอด 95-100%
  • ระยะ 1 มะเร็งโตขึ้น ลุกลามถึงต่อมน้ำเหลืองรักแร้ด้านเดียวกับโรค มีอัตรารอด 90-100%
  • ระยะ 2 มะเร็งโตขึ้นกว่าขั้นที่ 1 ลุกลามถึงต่อมน้ำเหลือง แต่ยังจำนวนน้อย อัตรารอด 85-90%
  • ระยะ 3 มะเร็งโตมาก อาจแตกเป็นแผล หรือยึดติดกับกล้ามเนื้อหน้าอก ลุกลามเข้าต่อมน้ำเหลืองเป็นจำนวนมาก อัตรารอด 65-70%
  • ระยะ 4 ระยะสุดท้าย มะเร็งแพร่กระจายเข้ากระแสเลือด สู่อวัยวะอื่นๆ โดยทั่วไปมักอยู่ได้ไม่เกิน 3 ปี มีอัตรารอดที่ 0-20%

แนวทางการรักษามะเร็งเต้านม

  • การผ่าตัด
    • การผ่าตัดเลาะเฉพาะก้อนมะเร็งออก (Partial Mastectomy)โดยแพทย์จะตัดเฉพาะก้อนมะเร็งออกให้ได้มากที่สุด แต่..ก้อนมะเร็งต้องมีขนาดเล็กและเต้านมมีขนาดใหญ่พอสมควร หากก้อนมะเร็งใหญ่ เต้านมเล็ก หรือเต้านมมีก้อนหลายๆ ก้อน อาจไม่เหมาะกับการผ่าตัดวิธีนี้
    • การผ่าตัดเอาเต้านมออกทั้งเต้า (Total Mastectomy) โดยแพทย์จะตัดเต้านมออกทั้งหมด..รวมทั้งหัวนม! หากพบมีการแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองก็ต้องเลาะต่อมน้ำเหลืองบริเวณรักแร้ออกไป บางรายอาจตัดเต้านมทั้ง 2 ข้าง หากพบว่าผู้ป่วยมีอัตราเสี่ยงสูงต่อการแพร่กระจายไปเต้านมข้างที่เหลือ

ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดมะเร็งเต้านม

  • รูปทรงเต้านมเปลี่ยนไป แก้ไขโดยการใส่อุปกรณ์เสริมเต้า หรือบางรายอาจผ่าตัดสร้างเสริมเต้านม
  • แผลติดเชื้อหรือมีเลือดออก ให้สังเกตแผลว่ามีอาการบวมแดงหรือไม่?
  • การผ่าตัดต่อมน้ำเหลืองรักแร้ออกทั้งหมด แขนข้างนั้นอาจจะบวมตึงและมีอาการชาต้นแขนด้านใน

รังสีบำบัดหรือการฉายรังสี

เป็นการรักษาโดยใช้รังสีพลังงานสูงทำลายเซลล์มะเร็ง ทั้งในผู้ป่วยที่ตัดเฉพาะก้อนมะเร็งออก และผู้ป่วยที่ผ่าตัดเต้านมออกหมดเนื่องจากมีก้อนมะเร็งใหญ่ หรือมีการแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณรักแร้

ผลข้างเคียงของการฉายรังสีและการดูแล

  • รู้สึกเหนื่อยเพลียระหว่างฉายรังสี ควรพักผ่อนมากๆ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
  • ผิวหนังบริเวณที่ถูกรังสีระคายเคืองง่ายและอาจปวดแสบ จึงห้ามโดนน้ำ ทาครีม ถูสบู่ โดนแดด และห้ามเกา
  • อาการแขนไหล่บวม หัวไหล่ติด ควรมีการบริหารแขนและไหล่ เวลาใช้หมอนหนุนแขนให้สูงเพื่อลดอาการบวม

การรักษาด้วยเคมีบำบัด

เป็นการใช้ยาเพื่อทำลายยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง โดยยาเคมีบำบัดนี้..มีไว้เพื่อลดขนาดก้อนมะเร็ง ช่วยให้การผ่าตัดง่ายขึ้น หรืออาจให้ยาหลังการผ่าตัดเพื่อควบคุมการเกิดใหม่ รวมไปถึงเพื่อยืดชีวิตและประคับประคอง ในรายที่มะเร็งแพร่กระจายไปอวัยวะอื่นๆ แล้ว

ผลข้างเคียงหลังการรักษาด้วยเคมีบำบัดและการดูแล

บางรายอาจไม่มีอาการข้างเคียง แต่บางรายก็มีอาการรุนแรง เนื่องจากเคมีบำบัดไม่เพียงมีผลทำลายเซลล์มะเร็ง แต่ยังมีผลกระทบต่อเซลล์ปกติได้ อาการข้างเคียงที่พบบ่อยๆ ได้แก่ อาการคลื่นไส้อาเจียน มีแผลในปาก คอแห้ง ดูแลโดยรับประทานอาหารอ่อน เช่น โจ๊ก หมั่นบ้วนปากบ่อยๆ และดื่มน้ำมากๆ 8 – 10 แก้วต่อวัน รวมไปถึงการหลีกเลี่ยงสถานที่แออัดหรือมลภาวะเป็นพิษต่างๆ เนื่องจากภูมิต้านทานต่ำ…อาจติดเชื้อได้ง่าย

การรักษาด้วยฮอร์โมน

มะเร็งเต้านมบางชนิดเติบโตเร็วเมื่อได้รับฮอร์โมนเอสโตรเจน ฉะนั้นแพทย์จะรักษาด้วยการให้ยาต้านฮอร์โมนเพื่อลดปริมาณฮอร์โมนเอสโตรเจนลง

การดูแลผู้ป่วยมะเร็งเต้านม

  • รักษาความสะอาดอย่างเคร่งครัด เพราะสามารถติดเชื้อได้ง่าย
  • ไม่ทานยาอื่นๆ ที่นอกเหนือจากแพทย์สั่ง หรือ หากต้องการรับประทาน ควรอยู่ในดุลยพินิจของแพทย์ทุกครั้ง
  • พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่หักโหมทำงานหนัก
  • เลิก เหล้า บุหรี่ สารเสพติด และควรงดเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของคาเฟอีน
  • ดูแลจิตใจตัวเองให้แข็งแรงอยู่เสมอ หลีกเลี่ยงความเครียด ความซึมเศร้า
  • หากิจกรรมทำร่วมกับครอบครัวเพื่อสร้างกำลังใจให้ต่อสู้กับโรค
  • รู้จักดูแลตัวเองในภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำ
  • ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ พยาบาล อย่างเคร่งครัด
  • ไปพบแพทย์ตามนัดเสมอ
  • จำกัดอาหารหวานจัดและเค็มจัด เพราะมีผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดและการทำงานของไต
  • พยายามกินอาหารให้ได้ หากรู้สึกว่าทานได้น้อย ก็ให้ทานบ่อยๆ
  • รับประทานอาหารดีมีประโยชน์ครบ 5 หมู่

ถึงแม้ภัยจากมะเร็งเต้านมจะน่ากลัว แต่ก็สามารถป้องกันได้..ด้วยการดูแลสุขภาพให้แข็งแรง หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง และหมั่น “ตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม” โดยสามารถคลำเต้าหาก้อนด้วยตัวเอง หลังหมดประจำเดือนประมาณ 1 สัปดาห์ หรือการตรวจแมมโมแกรมในผู้หญิงอายุเกิน 40 ปีขึ้นไป ซึ่งการตรวจพบการเกิดโรคตั้งแต่ยังไม่มีอาการ…จะช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งเต้านมได้


แชร์

Loading...
Loading...
Loading...