โดยปกติรูม่านตาของคนเรามีขนาดเล็กประมาณเส้นผ่าศูนย์กลาง 3-4 มม. และจะมีขนาดเล็กลงเมื่อถูกแสงสว่าง ซึ่งในการตรวจอวัยวะภายในตา ทั้งแก้วตา น้ำวุ้นตา จอตา ตลอดจนขั้วประสาทตา ล้วนต้องใช้ไฟส่องผ่านรูม่านตานี้ทั้งสิ้น การหยอดยาขยายม่านตาจึงเป็นคำตอบที่ดีในการตรวจให้เห็นความผิดปกติที่เกิดขึ้นภายในดวงตาให้ชัดเจนยิ่งขึ้น นั่นเอง!
5 เหตุผลดีๆ ที่ทำไมถึงควรหยอดยาขยายม่านตา
- ขยายให้รูม่านตากว้าง เพื่อตรวจภายในลูกตาได้ละเอียดยิ่งขึ้น
- ช่วยในการผ่าตัดภายในดวงตา ทั้งต้อกระจก (การผ่าตัดเลนส์แก้วตา) น้ำวุ้นตา ตลอดจนจอประสาทตา รวมทั้งการรักษาด้วยแสงเลเซอร์บริเวณจอประสาทตาตา เป็นต้น
- ในบางกรณีที่มีการอักเสบภายในลูกตา ทำให้ม่านตาอาจไปติดกับส่วนต่างๆ ที่อยู่ใกล้ เช่น เลนส์แก้วตา กระจกตา น้ำวุ้นตา ตลอดจนมุมระบายน้ำในลูกตา ทำให้เกิดต้อหิน ต้อกระจก ม่านตาปิดจนบังสายตา ในกรณีนี้การขยายม่านตาจะลดการติดกับส่วนต่างๆ ของม่านตาได้
- ยาขยายม่านตามักจะมีฤทธิ์ลดการเพ่งของตา จึงเหมาะในการรักษาโรคของม่านตาและโรคของเนื้อเยื่อในลูกตาที่เรียกว่า ciliary body ยาขยายม่านตาทำให้เกิดการพักของม่านตาและ ciliary body ลดอาการปวด ช่วยให้การอักเสบหายได้เร็วขึ้น
- ช่วยในการวัดสายตาได้แม่นยำยิ่งขึ้น (ฤทธิ์ลดการเพ่งของตา) โดยเฉพาะการวัดหาค่าของสายตาในเด็กหรือในแว่นตาคู่แรกควรวัดโดยการหยอดยานี้ เนื่องจากเด็กมักจะเพ่งสายตาตลอด ทำให้สายตาที่วัดได้ผิดไปจากค่าที่แท้จริง
ผลข้างเคียงจากการใช้ยาหยอดขยายม่านตา
- ตาสู้แสงไม่ได้ เนื่องจากม่านตาไม่หดเมื่อเห็นแสง แสบตา เคืองตาเวลาพบแสง แต่อาการจะค่อยๆ ดีขึ้นจนกว่าจะหมดฤทธิ์ของยาที่หยอด
- มองใกล้ไม่ชัด เนื่องจากกล้ามเนื้อที่ใช้ในการเพ่งทำงานไม่ได้
- ในผู้ป่วยบางรายที่ช่องที่อยู่ส่วนหน้าของลูกตาแคบ อาจเป็นเหตุให้เกิดภาวะต้อหินเฉียบพลันได้
คำแนะนำหลังได้รับการหยอดยาขยายรูม่านตา
- หลังหยอดยาขยายม่านตาจะทำให้ตามัวประมาณ 6-8 ชั่วโมง ไม่สามารถขับรถและอ่านหนังสือได้
- ผู้ป่วยต้องมีญาติมาด้วยทุกครั้งและ/หรือไม่ควรขับรถเองหลังได้รับการขยายม่านตา หากผู้ป่วยมา คนเดียว และประสงค์จะขยายม่านตาแนะนำให้ผู้ป่วยนั่งรถ Taxi กลับ หรือ รอญาติมารับ
- ในกรณีต้องส่งผู้ป่วยไปตรวจแผนกอื่นต่อหลังจากขยายม่านตา ผู้ป่วยจำเป็นต้องใช้รถนั่งในการเคลื่อนย้ายทุกครั้ง เนื่องจากอาจทำให้เกิดการพลัดตกหกล้ม หรืออันตรายอื่นๆ กับผู้ป่วยได้
- ใช้แว่นตาดำเพื่อช่วยลดความจ้าของแสง
