โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังในเด็ก เป็นโรคที่พบได้ตั้งแต่วัยทารกจนถึงวัยรุ่น โดยมีอาการแสดงหลักๆ คือ ผิวแห้งร่วมกับผื่นแดง คัน เรื้อรังเป็นๆ หายๆ ซึ่งตำแหน่งของผื่นคันนั้นจะแตกต่างกันในแต่ละกลุ่มอายุ ดังนี้
- วัยทารก คือ ตั้งแต่แรกเกิดจนอายุ 2 ปี มักพบผื่นบริเวณแก้ม ด้านนอกของแขนและขา และในรายที่มีอาการรุนแรงอาจพบผื่นทั่วร่างกายได้
- วัยเด็กโต มักพบบริเวณลำคอ ข้อพับแขนและขา โดนผื่นอาจจะเป็นลักษณะผื่นหนา ร่วมกับรอยเกาได้
ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง..เกิดจากสาเหตุอะไรนะ?
ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดในการเกิดผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง แต่พบว่า ปัจจัยที่ทำให้เกิดผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ประกอบด้วย..
- พันธุกรรม เช่น การมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคภูมิแพ้
- สภาพแวดล้อม ประกอบด้วย
- สารก่อภูมิแพ้ต่างๆ โดยเฉพาะไรฝุ่น รวมถึงสารระคายเคืองต่างๆ ด้วย
- สภาพอากาศ เช่น ฤดูหนาวที่มีอากาศค่อนข้างแห้ง หรือฤดูร้อนที่จะทำให้มีเหงื่อออกมาก จะกระตุ้นให้ผื่นภูมิแพ้ผิวหนังกำเริบได้
- การดูแลสภาพผิว เช่น การทำความสะอาดผิว รวมถึงการใช้ครีมต่างๆ ที่ไม่ถูกต้องเหมาะสม เป็นต้น
วิธีการรักษาโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
- หมั่นดูแลสุขภาพผิวของเด็กให้ชุ่มชื้น ไม่ให้ผิวแห้งขาดน้ำ เพื่อป้องกันการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ต่างๆ ซึ่งจะกระตุ้นการกำเริบของโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
- การรักษาด้วยการใช้ยาต้านการอักเสบ ปัจจุบันมีทั้งแบบที่เป็นสเตียรอยด์ (Steroids) และแบบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ ขึ้นอยู่กับช่วงวัยของเด็ก ความรุนแรงและตำแหน่งการเกิดของผื่น (การใช้ยาในเด็กที่อายุน้อยกว่า 1 ปี จำเป็นต้องมีคุณหมอดูแลอย่างใกล้ชิด)
ลูกมีผื่นขึ้นไม่หาย…พ่อแม่ควรพามาพบแพทย์
กรณีที่เด็กมีผื่นขึ้นต่อเนื่องหรือไม่สามารถหายเองได้ ผู้ปกครองควรพาเด็กมาพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุของการเกิดผื่นอย่างแน่ชัด เพราะโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังในเด็กบางรายอาจต้องวิเคราะห์เรื่องภาวะการแพ้อาหารร่วมด้วย หรือหากเป็นผื่นที่เกิดจากการดูแลผิวที่ไม่เหมาะสม จะได้รีบปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและผลิตภัณฑ์ที่ใช้ดูแลผิวเด็กอย่างทันท่วงที
ในเด็กโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังส่วนใหญ่จะมีอาการคันค่อนข้างมาก ทำให้เกาจนเป็นแผล และอาจเกิดการติดเชื้อบริเวณผิวหนังซ้ำซ้อน ทำให้โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังแย่ลงและไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบพื้นฐานทั่วไป จึงควรมาพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อให้ได้การรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสมต่อไป
คำแนะนำและวิธีป้องกันการเกิดโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
- ไม่ควรอาบน้ำบ่อย หรือนานเกินไป แนะนำใช้น้ำที่ไม่ร้อนเกินไป และไม่เช็ดถูผิวแรงๆ
- ควรเลือกใช้ครีมบำรุงผิวที่เหมาะสมกับเด็ก ที่เป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังอย่างสม่ำเสมอ
- เมื่อเด็กน้อยมีผื่นขึ้น หากไม่แน่ใจว่าเกิดจากสาเหตุใด แนะนำให้มาพบแพทย์เพื่อประเมินหาสาเหตุและรักษา ไม่ควรให้เด็กงดอาหารโดยไม่จำเป็น เพราะการแพ้อาหารร่วมกับผื่นแพ้ผิวหนังไม่จำเป็นต้องพบร่วมกันในผู้ป่วยทุกราย การงดอาหารจึงไม่จำป็นต้องทำในเด็กที่มีผื่นภูมิแพ้ผิวหนังทุกคน ในกรณีที่งดอาหารบางชนิด เช่น นมวัว ไข่ โดยไม่มีความจำเป็น จะส่งผลต่อภาวะโภชนาการของเด็กได้
บทความโดย
พญ.จินตนา ชาตรูปวิจิตร
กุมารเวชศาสตร์อนุสาขาโรคภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน
ศูนย์สุขภาพเด็ก ชั้น 2 อาคาร B โรงพยาบาลพญาไท 2
โทร. 02- 617-2444 ต่อ 3219-3220
