แน่นอนว่าคุณแม่ที่ตั้งครรภ์ย่อมต้องคิดและเตรียมตัวในการเลือกช่องทางการคลอดลูก คุณแม่หลายๆ คนอาจไม่อยากเจ็บตัวขณะคลอดและอยากกำหนดวันคลอดที่แน่นอนจึงนำไปสู่การขอให้สูติแพทย์ผู้ดูแลทำการผ่าตัดคลอดบุตรให้ ส่งผลทำให้อัตราการผ่าตัดคลอดบุตรสูงขึ้นและเกินความจำเป็นมากขึ้นในปัจจุบัน

ซึ่งการคลอดลูกทั้งแบบการคลอดเองและการผ่าคลอดนั้นก็มีข้อดี-ข้อเสียที่แตกต่างกัน พญ.ลินลดา วิจักขณ์อุรุโรจน์ สูตินรีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์ จะมาอธิบายถึงข้อดีและข้อเสียของการคลอดแต่ละแบบให้ได้ทราบกัน

ข้อดีของการผ่าตัดคลอดบุตรทางหน้าท้อง

สามารถกำหนดวัน-เวลาคลอดบุตรได้
ไม่ต้องรอเจ็บครรภ์คลอดเอง
ไม่เสี่ยงต่อภาวะสายสะดือถูกกดระหว่างขบวนการคลอด

ข้อเสียของการผ่าตัดคลอดบุตรทางหน้าท้อง

มารดามีโอกาสตกเลือดหลังคลอดและเสียเลือดมากกว่า
เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนจากการใช้ยาระงับความรู้สึกและ/หรือยาดมสลบ
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะรกเกาะต่ำและ/หรือรกติดแน่นในการตั้งครรภ์ครั้งถัดไป
เสี่ยงต่อการเกิดพังผืดในช่องท้องหลังผ่าตัด
เสี่ยงต่อการบาดเจ็บของอวัยวะข้างเคียง เช่น กระเพาะปัสสาวะ ลำไส้ เป็นต้น
เสี่ยงต่อการเกิดปัญหาทางระบบหายใจของทารกหลังคลอด
เสี่ยงต่อแผลผ่าตัดติดเชื้อ
เจ็บแผลหลังคลอดนานกว่า
มีแผลทั้งทางหน้าท้องและที่มดลูก
ได้อยู่กับบุตรช้ากว่า

ข้อดีของการคลอดบุตรทางช่องคลอด

คุณแม่เสียเลือดจากการคลอดน้อยกว่า
แผลเล็ก เจ็บแผลน้อยกว่า
ได้อยู่กับลูกหลังคลอดเร็วกว่า
ไม่เกิดพังผืดในช่องท้อง
ทารกได้ภูมิคุ้มกันจากเชื้อแบคเทียเรียในช่องคลอดของมารดา
โอกาสเกิดปัญหาเรื่องระบบการหายใจของทารกน้อยกว่า
โอกาสเกิดแผลติดเชื้อน้อยกว่า
โอกาสเกิดภาวะรกเกาะต่ำ, รกติดแน่น ในท้องต่อไปน้อยกว่า

ข้อเสียของการคลอดบุตรทางช่องคลอด

ต้องรอเจ็บครรภ์คลอดมาเอง
ไม่สามารถกำหนดเวลาคลอดล่วงหน้าได้
มีโอกาสต้องใช้เครื่องดูดสุญญากาศหรือคีมหากมารดาไม่มีแรงเบ่งคลอด
มีโอกาสเกิดภาวะสายสะดือทารกถูกกดทับระหว่างที่มดลูกบีบตัวส่งผลให้ทารกขาดออกซิเจนในครรภ์ได้
ทารกมีความเสี่ยงต่อการถ่ายขี้เทาและสำลักขี้เทาในครรภ์ระหว่างขบวนการคลอดได้
หากทารกมีน้ำหนักเกินมาตรฐานหรือเชิงกรานมารดาแคบอาจเกิดภาวะคลอดติดขัดได้

อย่างไรก็ตามแม้การคลอดบุตรทางช่องคลอดมีข้อเสียหลายประการที่ทำให้คุณแม่กังวลแต่ข้อเสียนั้นไม่เกิดกับทุกรายและโอกาสคลอดทางช่องคลอดได้สำเร็จนั้นมีเปอร์เซ็นต์ที่มากกว่าและหากเกิดความผิดปกติของทารกในระหว่างการคลอดทางช่องคลอด สูติแพทย์สามารถผ่าตัดคลอดบุตรทางหน้าท้องให้คุณแม่ได้ทันที

พญ.ลินลดา วิจักขณ์อุรุโรจน์
สูตินรีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์
ศูนย์สุขภาพหญิง โรงพยาบาลพญาไท 3

คลอดเองหรือผ่าคลอด...วิธีไหนดี?