แน่นอนว่าคุณแม่ที่ตั้งครรภ์ย่อมต้องคิดและเตรียมตัวในการเลือกช่องทางการคลอดลูก คุณแม่หลายๆ คนอาจไม่อยากเจ็บตัวขณะคลอดและอยากกำหนดวันคลอดที่แน่นอนจึงนำไปสู่การขอให้สูติแพทย์ผู้ดูแลทำการผ่าตัดคลอดบุตรให้ ส่งผลทำให้อัตราการผ่าตัดคลอดบุตรสูงขึ้นและเกินความจำเป็นมากขึ้นในปัจจุบัน
ซึ่งการคลอดลูกทั้งแบบการคลอดเองและการผ่าคลอดนั้นก็มีข้อดี-ข้อเสียที่แตกต่างกัน พญ.ลินลดา วิจักขณ์อุรุโรจน์ สูตินรีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์ จะมาอธิบายถึงข้อดีและข้อเสียของการคลอดแต่ละแบบให้ได้ทราบกัน
ข้อดีของการผ่าตัดคลอดบุตรทางหน้าท้อง
- สามารถกำหนดวัน-เวลาคลอดบุตรได้
- ไม่ต้องรอเจ็บครรภ์คลอดเอง
- ไม่เสี่ยงต่อภาวะสายสะดือถูกกดระหว่างขบวนการคลอด
ข้อเสียของการผ่าตัดคลอดบุตรทางหน้าท้อง
- มารดามีโอกาสตกเลือดหลังคลอดและเสียเลือดมากกว่า
- เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนจากการใช้ยาระงับความรู้สึกและ/หรือยาดมสลบ
- เสี่ยงต่อการเกิดภาวะรกเกาะต่ำและ/หรือรกติดแน่นในการตั้งครรภ์ครั้งถัดไป
- เสี่ยงต่อการเกิดพังผืดในช่องท้องหลังผ่าตัด
- เสี่ยงต่อการบาดเจ็บของอวัยวะข้างเคียง เช่น กระเพาะปัสสาวะ ลำไส้ เป็นต้น
- เสี่ยงต่อการเกิดปัญหาทางระบบหายใจของทารกหลังคลอด
- เสี่ยงต่อแผลผ่าตัดติดเชื้อ
- เจ็บแผลหลังคลอดนานกว่า
- มีแผลทั้งทางหน้าท้องและที่มดลูก
- ได้อยู่กับบุตรช้ากว่า
ข้อดีของการคลอดบุตรทางช่องคลอด
- คุณแม่เสียเลือดจากการคลอดน้อยกว่า
- แผลเล็ก เจ็บแผลน้อยกว่า
- ได้อยู่กับลูกหลังคลอดเร็วกว่า
- ไม่เกิดพังผืดในช่องท้อง
- ทารกได้ภูมิคุ้มกันจากเชื้อแบคเทียเรียในช่องคลอดของมารดา
- โอกาสเกิดปัญหาเรื่องระบบการหายใจของทารกน้อยกว่า
- โอกาสเกิดแผลติดเชื้อน้อยกว่า
- โอกาสเกิดภาวะรกเกาะต่ำ, รกติดแน่น ในท้องต่อไปน้อยกว่า
ข้อเสียของการคลอดบุตรทางช่องคลอด
- ต้องรอเจ็บครรภ์คลอดมาเอง
- ไม่สามารถกำหนดเวลาคลอดล่วงหน้าได้
- มีโอกาสต้องใช้เครื่องดูดสุญญากาศหรือคีมหากมารดาไม่มีแรงเบ่งคลอด
- มีโอกาสเกิดภาวะสายสะดือทารกถูกกดทับระหว่างที่มดลูกบีบตัวส่งผลให้ทารกขาดออกซิเจนในครรภ์ได้
- ทารกมีความเสี่ยงต่อการถ่ายขี้เทาและสำลักขี้เทาในครรภ์ระหว่างขบวนการคลอดได้
- หากทารกมีน้ำหนักเกินมาตรฐานหรือเชิงกรานมารดาแคบอาจเกิดภาวะคลอดติดขัดได้
อย่างไรก็ตามแม้การคลอดบุตรทางช่องคลอดมีข้อเสียหลายประการที่ทำให้คุณแม่กังวลแต่ข้อเสียนั้นไม่เกิดกับทุกรายและโอกาสคลอดทางช่องคลอดได้สำเร็จนั้นมีเปอร์เซ็นต์ที่มากกว่าและหากเกิดความผิดปกติของทารกในระหว่างการคลอดทางช่องคลอด สูติแพทย์สามารถผ่าตัดคลอดบุตรทางหน้าท้องให้คุณแม่ได้ทันที
พญ.ลินลดา วิจักขณ์อุรุโรจน์
สูตินรีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์
ศูนย์สุขภาพหญิง โรงพยาบาลพญาไท 3
