รู้หรือไม่? การป่วยเป็นโรคเบาหวาน อาจทำให้คุณอายุสั้นลงได้! จากสถิติพบว่า หากบุคคลอายุ 60 ปี ป่วยเป็นโรคเบาหวานอายุจะสั้นลง 6 ปี และหากเป็นโรคเบาหวานร่วมกับโรคหลอดเลือดหัวใจ อายุจะสั้นลงถึง 12 ปี และการมีระดับนํ้าตาลในเลือดที่สูงยังทำให้มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนเรื้อรังต่ออวัยวะต่างๆ เช่น ตาบอด ไตวาย เท้าเป็นแผลเรื้อรัง โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคอัมพฤกษ์ เป็นต้น ดังนั้นควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ดี รับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ และปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของแพทย์จะช่วยป้องกันปัจจัยเสี่ยงทั้งหมดนี้ได้

การป้องกันดีกว่าการรักษา หากยังไม่เป็นโรคเบาหวานแต่มีปัจจัยเสี่ยง

การลดน้ำหนักตัวลงร้อยละ 5-7% ของน้ำหนักตัวตั้งต้นในผู้ที่มีนํ้าหนักตัวเกิน โดยการควบคุมปริมาณและชนิดของอาหาร ร่วมกับการออกกำลังกายอย่างสมํ่าเสมอ จะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานได้กว่า 30-50% แต่สำหรับผู้ที่เป็นโรคเบาหวานแล้ว การควบคุมระดับน้ำตาลให้ดี คือสิ่งที่ดีที่สุดที่จะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนเรื้อรังจากโรคเบาหวานได้

COVID-19 กับผู้ป่วยโรคเบาหวาน

ในสถานการณ์ที่มีการระบาดของโรค COVID-19 นั้น ผู้ป่วยโรคเบาหวานจัดเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงหากเกิดการติดเชื้อไวรัสและป่วยเป็นโรค COVID-19 ดังนั้น

ควรหลีกเลี่ยงการเดินทางไปสถานที่ที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ หากจำเป็นต้องเดินทางไปที่ชุมชน ควรสวมหน้ากากผ้า หรือหน้ากากอนามัย และล้างมือบ่อยๆ
หากป่วยเป็นไข้ จะทำให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงมากจนเกิดภาวะเลือดเป็นกรด หรือ DKA (Diabetic ketoacidosis) หรือ HHS (hyperglycemic hyperosmoloar coma) ได้ แต่หากผู้ป่วยรับประทานอาหารได้น้อย อาจเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำได้ ดังนั้นผู้ป่วยโรคเบาหวานโดยเฉพาะอย่างยิ่งเบาหวานชนิดที่ 1 จึงควรตรวจระดับน้ำตาลในเลือดที่ปลายนิ้วของตนเองบ่อยๆ ในช่วงที่ไม่สบาย หากพบว่าระดับน้ำตาลในเลือดสูงมากควรรีบไปพบแพทย์
ควรเตรียมยาประจำตัว ให้เพียงพอเพื่อไม่ให้ขาดยา หากสถานการณ์การระบาดรุนแรง ไม่สามารถมารับยาที่โรงพยาบาลได้ ควรศึกษาช่องทางการรับยาทางไปรษณีย์ หรือ การรักษาทางไกล (Telemedicine) ซึ่งในปัจจุบันสถานพยาบาลหลายแห่งสามารถให้บริการได้ รวมทั้งศึกษาเบอร์ติดต่อหากเกิดภาวะฉุกเฉินต้องรีบไปรับการรักษาในโรงพยาบาล

รศ.พญ.นันทกร ทองแตง
สาขาวิชาต่อมไร้ท่อและเมตาบอลิซึม
ภาควิชาอายุรศาสตร์ ศิริราชพยาบาล
ที่ปรึกษา ศูนย์เบาหวาน และต่อมไร้ท่อ
โรงพยาบาลพญาไท 3

รู้ไว้ใช่ว่า โรคเบาหวานน่ากลัวอย่างไร