น้ำมันรถอาจจะช่วยให้รถยนต์ขับเคลื่อนไปได้ แต่เพื่อให้เครื่องยนต์ยังคงทำงานได้ดี…เราเลยต้องมีน้ำมันเครื่องช่วยดูแล ก็เหมือนกับร่างกายของคนเรา ไม่ใช่แค่อาหารการกินที่หล่อเลี้ยงชีวิตในแต่ละวัน แต่การเติมสารอาหารที่สำคัญ อย่าง “วิตามิน” ก็ช่วยให้ระบบต่างๆ ของร่างกายทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ ชะลอความเสื่อมให้กับร่างกายของเราเอง
“วิตามิน” ที่เคยได้ยินบ่อยๆ คืออะไรกันนะ?
วิตามิน คือ สารอาหารชนิดหนึ่งที่ร่างกายต้องการ เพื่อนำไปใช้ในระบบต่างๆ เช่น ระบบการเผาผลาญ การซ่อมแซมร่างกาย หรือช่วยให้การทำงานของเอนไซน์และวิตามินบางชนิดยังเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญต่อร่างกาย ซึ่งหากเราขาดวิตามิน ก็จะส่งผลให้เราเจ็บป่วย หรือเกิดความเสื่อมก่อนวัยได้
วิตามินมีกี่ชนิด และแบ่งกลุ่มอย่างไร
วิตามินมีหลากหลายชนิดมาก ซึ่งหลักๆ ที่ร่างกายของเราต้องการมีทั้งหมด 13 ชนิด จะแบ่งได้ 2 กลุ่ม คือ
- กลุ่มที่ละลายในไขมัน ได้แก่ วิตามิน A D E และK เนื่องจากไม่สามารถขับออกมาทางปัสสาวะได้ หากได้รับมากเกินจะสะสมไว้ในร่างกาย
- กลุ่มที่ละลายในน้ำ ได้แก่ วิตามิน C และB (B1 ,B2 ,B3 ,B5 ,B6 ,B7 ,B9 ,B12) จะถูกสะสมในร่างกายระยะหนึ่ง โดยในบุคคลทั่วไป หากได้รับเกินความต้องการของร่างกาย จะสามารถขับออกได้ทางปัสสาวะ
พฤติกรรมแบบนี้นี่แหละ…เพิ่มความเสี่ยง “ภาวะขาดวิตามิน”
- ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ หรือคาเฟอีนมากๆ
- ได้รับแสงแดดไม่เพียงพอ
- ทานยาบางตัวที่ส่งผลให้ร่างกายดูดซึมวิตามินได้ไม่เต็มที
- รับประทานอาหารได้ไม่ครบถ้วน และหลากหลาย
- มีความเครียดสูง
ไม่ใช่แค่พฤติกรรมข้างต้น…แต่กลุ่มคนเหล่านี้ก็เสี่ยงภาวะขาดวิตามินได้
- ผู้สูงอายุ : เมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น อาจมีปัญหาในการบดเคี้ยว รวมถึงความสามารถในการทำงานของระบบทางเดินอาหารลดลง ส่งผลให้ระบบการดูดซึมมีปัญหา
- ผู้ที่งดบริโภคเนื้อสัตว์ : เนื่องจากวิตามิน B12 จะพบได้ในเนื้อสัตว์ และผลิตภัณฑ์แปรรูปจากสัตว์ (ตับ นม และปลา)
- ผู้ที่เข้ารับการผ่าตัดกระเพาะหรือลำไส้ : การผ่าตัดส่งผลให้การดูดซึมวิตามินทำงานได้ไม่เต็มที่ เนื่องจากบริเวณกระเพาะและลำไส้เป็นแหล่งผลิตสารช่วยดูดซึมวิตามิน B12
วิตามินมีมากมาย! อยากรู้ว่าขาดตัวไหน…เช็กได้ด้วยวิธีนี้
แผนกเวชศาสตร์ป้องกันภณา รพ.พญาไท นวมินทร์ มีโปรแกรมตรวจวัดระดับวิตามินและสารต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย ที่จะช่วยให้เรารู้ว่าขาดวิตามินตัวไหนบ้าง เพื่อที่แพทย์จะได้เสริมวิตามินตัวที่เราขาดเข้าไปให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย และส่งผลให้สุขภาพของเราแข็งแรงสมกับวัย