ในสถานการณ์ที่มีโรคระบาด โดยเฉพาะ COVID-19 ทำให้เราต้องปรับตัวเพื่อการอยู่รอด ซึ่งสิ่งสำคัญอันดับแรกก็คือ เรื่องของสุขอนามัยที่ต้องดูแลตนเองเพื่อลดความเสี่ยง ทั้งนี้ ได้มีคำเตือนออกมาว่า ‘ดวงตา’ เป็นช่องทางหนึ่งที่ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ

ทั้งนี้ แพทย์หญิงกิตติกมล วงศ์ไพศาลสิน จักษุแพทย์ โรงพยาบาลพญาไท 3 ได้อธิบายถึง การใส่คอนแทคเลนส์ว่ามีโอกาสเสี่ยงกับการติดเชื้อโควิด-19 ผ่าน 3 กลไก ได้แก่

มือที่สัมผัสไวรัสแล้วมาสัมผัสเข้าสู่ดวงตาโดยตรง จากการถอดหรือใส่คอนแทคเลนส์
ไวรัสจากละอองฝอย น้ำลาย ไอ จาม จากผู้ติดเชื้อที่อยู่ในระยะบริเวณ 1.5 เมตร มาเกาะที่คอนแทคเลนส์
ไวรัสเข้าผ่านทางเยื่อบุตาดวงตาโดยตรง
ซึ่งคุณหมอ ได้ให้คำแนะนำสำหรับผู้ที่ใช้คอนแทคเลนส์เป็นประจำ ไว้ดังนี้

5 คำแนะนำ สำหรับผู้ที่ต้องใส่คอนแทคเลนส์

ล้างมือให้สะอาดอย่างทั่วถึง โดยฟอกสบู่อย่างน้อย 20 วินาที ทั้งก่อนใส่คอนแทคเลนส์ หรือ
ขณะเปลี่ยนมาใส่อีกข้าง และล้างมืออีกครั้งหลังใส่คอนแทคเลนส์เสร็จแล้ว หลังล้างมือควรเช็ดมือให้แห้งด้วยกระดาษเช็ดมือที่สะอาด หรือหากใช้เจลแอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อ ต้องรอให้มือแห้งก่อนสัมผัสคอนแทคเลนส์ หรือดวงตา ควรงดทาสีเล็บและงดไว้เล็บยาวเนื่องจากเป็นแหล่งสะสมไวรัสควรใช้คอนแทคเลนส์เป็นแบบรายวัน (ใช้แล้วทิ้ง) เพื่อลดสิ่งสะสมที่ปนเปื้อนให้มีน้อยที่สุด และไม่ควรใส่เกินวันหมดอายุ หรือใส่นอนค้างคืน เพราะจะเพิ่มการระคายเคือง และเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
หากใส่คอนแทคเลนส์แบบรายสัปดาห์หรือรายเดือน ควรล้างทำความสะอาดอย่างถูกวิธี ด้วยน้ำยาทำความสะอาดที่ได้มาตรฐาน การถูก่อนล้างด้วยน้ำยา และแช่ด้วยน้ำยาอย่างน้อย 6 ชั่วโมง โดยไม่มีการใช้น้ำประปาหรือน้ำเกลือ

ในส่วนของน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ จะมีกลุ่มที่ได้รับการพิสูจน์ว่าสามารถฆ่าเชื้อโควิด-19 ได้แก่ กลุ่มไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์เบสซิสเต็ม แต่ห้ามนำน้ำยากลุ่มนี้เข้าสู่ดวงตาโดยตรง เนื่องจากน้ำยากลุ่มนี้จะทำให้เกิดการระคายเคืองได้ หรือน้ำยามัลติพรอโพสโซลูชั่นที่เป็นที่นิยมในประเทศไทย แต่ยังไม่มีหลักฐานหรือการพิสูจน์แน่ชัดว่าฆ่าเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้หรือไม่

กล่องใส่คอนแทคเลนส์ ควรล้างด้วยน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ และควรตากให้แห้งบนกระดาษทิชชู่ เปลี่ยนน้ำยาแช่คอนแทคเลนส์ทุกวัน และเปลี่ยนตลับใส่คอนแทคเลนส์ให้บ่อยขึ้น อาจใช้เม็ดเอนไซน์สลายคราบโปรตีนสัปดาห์ละ 1 ครั้ง

ผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์ หากจำเป็นต้องเข้าไปที่ชุมชนหรือที่ที่มีความเสี่ยง มีคนหนาแน่น ควรใส่โพรเทคทีฟกลาส หรือใส่ Face Shield อีกชั้น โดยเลือกอุปกรณ์ที่คลุมได้รอบด้าน อาจจะคลุมด้านข้างด้วยจะดีขึ้น เลือกเป็นวัสดุโพลีคาร์โบเนตจะสามารถป้องกันได้ดี และควรหยอดน้ำตาเทียมที่เป็นแบบ Single Dose (ใช้แล้วทิ้ง) ระหว่างวัน
หากมีอาการป่วยเป็นหวัด เป็นไข้ ไอจาม ควรงดการใส่คอนแทคเลนส์ไปก่อน

วิธีตรวจดวงตา ก่อนใส่คอนแทคเลนส์ เพื่อสุขภาพที่ดีของดวงตา

ให้ส่องกระจกก่อนใส่คอนแทคเลนส์ ว่ามีอาการตาแดง หรือมีน้ำตาไหลหรือไม่
ทดสอบการมองเห็นโดยการปิดตาทีละข้าง ดูระดับการมองเห็นว่ายังเหมือนเดิมหรือไม่ เทียบกันสองข้าง
เมื่อใส่คอนแทคเลนส์แล้ว ทดสอบว่าสบายตาหรือไม่ หากมีอาการระคายเคือง ให้ถอดออกทันที

ทั้งนี้ สำหรับผู้ที่มีปัญหาด้านสายตา ยังมีอีกทางเลือกหนึ่งในการแก้ไข นั่นคือการใช้เลเซอร์ปรับความโค้งกระจกตาที่เรียกว่า FEMTO LASIK, PRK, Trans-PRK ที่จะช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตและคุณภาพของสายตาให้ดีขึ้นได้ ในยุค New Normal ที่ต้องระวังเป็นพิเศษนั่นเอง

พญ.กิตติกมล วงศ์ไพศาลสิน
จักษุแพทย์ด้านกระจกตาและการแก้ไขสายตา
คลินิกตา
โรงพยาบาลพญาไท 3

NEW NORMAL กับการใส่คอนแทคเลนส์