ในอดีตการรักษาโรคมะเร็งจะมีแพทย์เจ้าของไข้เพียงคนเดียวที่ทำหน้าที่ทั้งตรวจ วิเคราะห์ วินิจฉัย วางแผนและทำการรักษาแบบเบ็ดเสร็จ แต่ในปัจจุบันด้วยเทคโนโลยีและความรู้ทางการแพทย์ที่เกี่ยวกับมะเร็งนั้นกว้างขวางขึ้น มีการผลิตแพทย์เฉพาะทางด้านการรักษามะเร็งในแต่ละอวัยวะที่หลากหลายขึ้น และการรักษาก็มีมากมายวิธีที่ ขึ้นอยู่กับตัวโรคและปัจจัยแวดล้อมของผู้ป่วย ดังนั้นการที่ผู้ป่วยมีแพทย์ดูแลรักษาเพียงคนเดียวจึงไม่ใช่ทางเลือกที่ดีที่สุดอีกต่อไป แนวคิดใหม่ในการรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งเพื่อผลลัพธ์ที่ดีกว่าเดิม ที่เรียกว่า Multidisciplinary Team หรือ MDT จึงเกิดขึ้น

การบูรณาการของ MDT และประโยชน์ที่ผู้ป่วยจะได้รับ?

ทีม MDT หรือ Multidisciplinary Team เปรียบเสมือนคณะกรรมการการรักษา ซึ่งประกอบด้วยแพทย์ผู้ชำนาญการในแต่ละสาขาที่เกี่ยวข้องกับมะเร็งวิทยา เช่น ศัลยแพทย์โรคมะเร็ง นรีแพทย์โรคมะเร็ง อายุรแพทย์โรคมะเร็ง พยาธิแพทย์ แพทย์รังสีวินิจฉัย แพทย์รังสีรักษา แพทย์เวชพันธุศาสตร์ นักเคมีบำบัด พยาบาลชำนาญการโรคมะเร็ง รวมถึงจิตแพทย์ และผู้เกี่ยวข้องอื่นๆ อีกหลายส่วนอย่างนักกำหนดอาหาร เภสัชกร และนักกายภาพบำบัด

ในทุกการรักษา คณะกรรมการ MDT จะทำการแลกเปลี่ยนข้อมูลความรู้ ร่วมประชุมสรุปวิเคราะห์ แสดงผลการวินิจฉัยในแต่ละส่วน เพื่อระดมความคิด ซึ่งทีมแพทย์และผู้เกี่ยวข้องจะมีการอภิปรายถึงผลดีผลเสีย การคาดหมายถึงผลข้างเคียง ความคาดหวังของการรักษา เพื่อเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุดสำหรับคนไข้แบบเฉพาะราย ทั้งยังวางแผนไปถึงการดูแลหลังการรักษา และการให้คำปรึกษาแนะนำในการปฏิบัติตัวของผู้ป่วยอีกด้วย

การรักษาโรคมะเร็งแบบบูรณาการหรือ MDT ถือเป็นที่ยอมรับอย่างกว้างขวางในศูนย์การรักษาโรคมะเร็งขนาดใหญ่ รวมถึงโรงพยาบาลในเครือพญาไททั้งหมด ซึ่งสำหรับโรงพยาบาลพญาไท นวมินทร์แล้ว เรามีทีมแพทย์และผู้ชำนาญการที่มีความเชี่ยวชาญในแต่ละสาขาที่จะมาร่วมกันระดมความรู้และความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง เพื่อการดูแลผู้ป่วยในแต่ละราย ให้เกิดความแม่นยำและความรวดเร็วในการรักษา มีการวางขั้นตอนการรักษาที่สอดคล้องเป็นระบบ จึงทำให้การรักษาดำเนินไปอย่างเป็นขั้นตอน อันเป็นการเพิ่มคุณภาพชีวิตให้กับผู้ป่วยในทั้งขณะทำการรักษาและหลังการรักษาเสร็จสิ้น

MDT กับหน้าที่แพทย์ตามความเชี่ยวชาญ

หลายคนอาจยังสงสัยว่า เหตุใด Multidisciplinary Team หรือ MDT จึงต้องใช้แพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์จำนวนมากในการดูแลคนไข้หนึ่งคน และบุคลากรแต่ละคนทำหน้าที่แตกต่างกันอย่างไร คำตอบที่สามารถเข้าใจได้ง่ายที่สุดก็คือ แต่ละท่านจะทำหน้าที่ตามความเชี่ยวชาญ ดังนี้…

ประธานคณะกรรมการ MDT จะทำหน้าที่บริหารจัดการทีมแพทย์ เพื่อให้การดูแลคนไข้เป็นไปตามแผนการรักษา
อายุรแพทย์โรคมะเร็ง จะเป็นผู้ให้การรักษาทางยาและติดตามผลการรักษา
ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะโรคมะเร็ง และสูตินรีแพทย์ด้านโรคมะเร็ง (กรณีผู้ป่วยมะเร็งในสตรี) ทำหน้าที่ผ่าตัด ทั้งแบบผ่าตัดเปิดแผล หรือผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก
พยาธิแพทย์ ทำหน้าที่ตรวจและวิเคราะห์ชิ้นเนื้อ
รังสีแพทย์ด้านการวินิจฉัยภาพรังสี ทำหน้าที่บอกขนาด ตำแหน่ง และระยะของมะเร็ง
แพทย์รังสีรักษา ทำหน้าที่วางแผนการรักษาทางรังสี หรือการฉายรังสีให้ผู้ป่วย เพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุด และเกิดผลข้างเคียงจากการฉายรังสีน้อยที่สุด
วิสัญญีแพทย์ ทำหน้าที่ช่วยลดอาการเจ็บปวดทั้งจากการรักษาหรือจากธรรมชาติของตัวโรคด้วยการให้ยา
แพทย์โภชนาการและนักโภชนบำบัด ดูแลประเภทของอาหารและสารอาหารที่ควรได้รับ
พยาบาลชำนาญการด้านการดูแลผู้ป่วยมะเร็ง ดูแลและให้คำแนะนำต่างๆ อย่างรอบด้าน
นักจิตวิทยา คอยดูแลจิตใจและให้คำปรึกษาอย่างใกล้ชิด เพื่อให้คนไข้คลายความกังวลและมีพลังใจในการต่อสู้กับโรค
นักกายภาพบำบัด ออกแบบกิจกรรมและช่วยเหลือผู้ป่วยในการฟื้นฟูร่างกาย
เภสัชกรผู้ชำนาญการด้านยารักษามะเร็ง จัดยาและออกแบบยาให้เหมาะสม
แพทย์ผู้ชำนาญการด้านพันธุกรรมหรือยีน อ่านค่าการตรวจยีนกลายพันธุ์มะเร็ง รวมถึงดูแลครอบครัวผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงเป็นมะเร็ง

การรักษามะเร็งแบบบูรณาการเทคโนโลยี (Integrative Treatment of Cancer) เพื่อการรักษาที่ตรงจุด

โดยทั่วไปแล้ว การรักษาโรคมะเร็งตามแบบแผนหรือตามหลักการแพทย์จะมุ่งเน้นที่การทำลายเซลล์มะเร็ง เช่น การผ่าตัดเนื้อเยื่อมะเร็ง การทำเคมีบำบัด การใช้รังสีหรือการฉายแสง ซึ่งการรักษาในลักษณะนี้มักมีผลแทรกซ้อนต่อร่างกายและระบบภูมิต้านทานของผู้ป่วย และยังส่งผลกระทบต่อเนื้อเยื่อและเซลล์ปกติที่ไม่ได้เป็นมะเร็งอีกด้วย

แต่ด้วยความก้าวหน้าในวงการแพทย์ ปัจจุบันจึงมีการออกแบบการรักษามะเร็งแบบบูรณาการเทคโนโลยีการรักษา (Integrative Treatment of Cancer) เพราะผู้ป่วยแต่ละรายย่อมมีภาวะ อาการ ปัจจัย รวมถึงระยะของโรคที่แตกต่างกัน ทีม MDT จะออกแบบแนวทางการรักษาเพื่อการแก้ปัญหาต่างๆ ของผู้ป่วยอย่างดีที่สุด เพื่อให้เกิดผลข้างเคียงน้อยที่สุด ผลการรักษาออกมาตรงตามเป้าหมาย อันจะสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับผู้ป่วยได้มากกว่าการรักษาโดยแพทย์มะเร็งเพียงท่านเดียว

การเลือกใช้วิธีการและเทคโนโลยีต่างๆ ที่นำมาบูรณาการเพื่อการรักษาที่เหมาะสม จะช่วยให้คุณภาพการรักษาได้ผลที่ดีกว่าแบบเดิม เพิ่มโอกาสการหายและการรอดชีวิต รักษาได้รวดเร็วขึ้น มีค่าใช้จ่ายที่น้อยลง และทำให้สุขภาพจิตของผู้ป่วยดีขึ้นด้วย

นอกจากนี้ ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาจนหายดีแล้ว จะมีการนัดหมายเพื่อติดตามอาการอย่างสม่ำเสมอในระยะเวลา 5-10 ปีแรก เพื่อการดูแลและป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ ซึ่งนอกจากการตรวจประเมินผลการรักษาตามช่วงเวลาแล้ว คนไข้ยังจะได้รับคำแนะนำในการดำเนินชีวิต ทั้งการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การพักผ่อน และอื่นๆ ที่จำเป็นในแต่ละรายตามระยะเวลาอีกด้วย

โรคมะเร็ง… หากตรวจพบเร็วยิ่งเป็นผลดีต่อการรักษา โอกาสหายก็มีมากขึ้น ทั้งนี้ความรู้ความสามารถและความพร้อมของทีมแพทย์คือสิ่งสำคัญ แต่ที่สำคัญไม่น้อยไปกว่า ก็คือตัวผู้ป่วยที่ต้องมีความรู้ที่ถูกต้อง ซึ่งควรได้รับจากแหล่งที่เชื่อถือได้ เมื่อผู้ป่วยรู้สถานะของโรคและเข้าใจโรคได้ดี การตัดสินใจเลือกวิธีการรักษาและความเชื่อมั่นในทีมแพทย์ที่ดูแลก็จะเกิดขึ้น อันจะนำไปสู่ผลสำเร็จของการรักษาที่สูงขึ้นนั่นเอง

รักษามะเร็งแบบบูรณาการ ด้วยทีมแพทย์เฉพาะทาง Multidisciplinary Team (MDT)