การตรวจสมองด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (Computerized Tomography: CT Scan) คือการตรวจวินิจฉัยโรคด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ซึ่งจะฉายรังสีเอกซเรย์ตามร่างกายในบริเวณที่ต้องการตรวจ แล้วใช้คอมพิวเตอร์สร้างเป็นภาพฉายลักษณะและอวัยวะภายในร่างกาย เพื่อนำมาประกอบการวินิจฉัยหาความผิดปกติของร่างกาย วิธีนี้แพทย์จะได้ภาพที่มีความละเอียดสูงกว่าการเอกซเรย์แบบธรรมดา และสามารถใช้ตรวจอวัยวะภายในร่างกายได้เกือบทุกส่วน
ทำไมต้องตรวจสมองด้วย CT Scan
CT Scan มีความสำคัญในการวินิจฉัยโรค ติดตามการรักษา และเป็นแนวทางประกอบการรักษา เนื่องจากให้รายละเอียดได้เกือบทุกส่วนของร่างกาย ในการตรวจความผิดปกติของโรคระบบประสาทและสมองนั้นการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สามารถมองเห็นต่อมใต้สมอง ตา ต่อมน้ำลาย และคอ เป็นต้น โดยจะต้องฉีดสารทึบรังสีเข้าทางหลอดเลือดดำ เพื่อช่วยให้เห็นภาพและลักษณะของโรคได้ชัดเจนขึ้น การตรวจด้วย CT Scan จะต้องมีข้อบ่งชี้ของการตรวจ เช่น การตรวจหาเนื้องอกในอวัยวะต่างๆ เช่น สมอง รวมทั้งตำแหน่ง และขนาดของเนื้องอก ตรวจหาการแพร่กระจายของเนื้องอก ตรวจดูการคั่งของเลือดในสมอง ตรวจหาความผิดปกติของหลอดเลือด เช่น เส้นเลือดโป่งพอง เส้นเลือดอุดตัน
CT scan (สแกนสมอง) มีความแม่นยำแค่ไหน?
ด้วยความสามารถของเทคโนโลยี CT Scan สามารถทำงานได้ซับซ้อนกว่าการเอกซเรย์แบบธรรมดา แสดงภาพเป็น 3 มิติ และยังซอยภาพอวัยวะออกเป็นแผ่นบางๆ ในภาพลักษณะตัดขวางได้หลายสิบแผ่น ช่วยให้แพทย์วิเคราะห์ความผิดปกติของอวัยวะนั้นๆ ได้อย่างละเอียด
ข้อดีของการทำ CT Scan
สามารถสแกนตรวจอวัยวะส่วนใหญ่ในร่างกายได้ ขณะเข้ารับการตรวจไม่ทำให้เกิดความเจ็บปวด ได้ภาพที่มีรายละเอียดสูงกว่าการทำอัลตร้าซาวด์ ช่วยให้แพทย์สามารถวินิจฉัยได้แม่นยำขึ้น นอกจากนี้การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ยังใช้ช่วยในการวางแผนการรักษาตัดชิ้นเนื้อ หรือหัตถการทางการแพทย์อื่นๆ ได้ ในปัจจุบันยังไม่พบว่าการทำ CT Scan ส่งผลกระทบที่เป็นอันตรายในระยะยาวได้ และด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ในปัจจุบัน โอกาสที่ผู้ป่วยจะเสี่ยงต่อการเป็นโรคมะเร็งจากรังสีของCT Scan มีน้อยมาก นอกจากระบบสมองแล้วปัจจุบันการตรวจ CT Scan ยังสามารถตรวจระบบอื่นๆ ได้ด้วย เช่นระบบช่องท้องและทรวงอก ระบบกระดูก กล้ามเนื้อ ข้อต่อและกระดูกสันหลัง ระบบหลอดเลือด โรคที่เกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด ได้รับอุบัติเหตุ และการแพร่กระจายของโรคมะเร็ง
ขั้นตอนไม่ยุ่งยาก ปลอดภัย อยู่ในการควบคุมของแพทย์
เมื่อเริ่มทำ CT Scan ผู้ป่วยต้องนอนราบบนเตียงของเครื่องสแกน เครื่องจะเริ่มทำการสแกนด้วยการหมุนเพื่อฉายรังสีเอกซเรย์ไปรอบๆ ตัวผู้ป่วย ในระหว่างที่อยู่ในเครื่อง CT Scan ผู้ป่วยสามารถสื่อสารกับแพทย์และนักรังสีเทคนิคที่ดูแลการสแกนได้ ซึ่งใช้ระยะเวลาประมาณ 10–20 นาที โดยหลังจากทำ CT Scan ผู้ป่วยสามารถกลับบ้าน หรือทำกิจกรรมต่างๆ ได้ตามปกติ ยกเว้นผู้ที่ต้องใช้ยาระงับประสาทเพื่อคลายความกังวลก่อนเข้าเครื่องสแกน ซึ่งจะทำให้รู้สึกมึนงงหรือง่วงซึมได้ ดังนั้น จึงไม่ควรขับขี่ยานพาหนะด้วยตนเอง
