สตรีมีครรภ์ ยาบางชนิดที่รับประทานขณะตั้งครรภ์ อาจมีผลต่อการเจริญเติบโต หรือสุขภาพของลูกน้อยในครรภ์ ดังนั้นก่อนซื้อ หรือใช้ยาทุกชนิด ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ
ยารักษาอาการแพ้ท้อง ปัจจุบันยาที่เชื่อว่าปลอดภัยสำหรับลูกน้อยในครรภ์ คือวิตามินบี 6 และยาไดเมนโฮดริเนต แต่ถ้าหากคุณแม่มีอาการไม่มาก และไม่ต้องการใช้ยา มีวิธีปฏิบัติตัว ดังนี้
- ทำจิตใจให้สดชื่น แจ่มใส ลดความวิตกกังวล
- รับประทานเครื่องดื่มอุ่นๆ หลังจากตื่นนอน เช่น นม นมถั่วเหลือง
- หลีกเลี่ยงอาหารมัน รสจัด กลิ่นรุนแรง
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ เพราะช่วงอาเจียนจะสูญเสียน้ำ และเกลือแร่ ทำให้ร่างกายอ่อนเพลีย
ยาแก้หวัดและยาแก้แพ้ ยาที่ปลอดภัย คือ ยาแก้แพ้คลอร์เฟนนิรามีน แต่มีข้อเสีย คือทำให้เกิดอาการปากแห้ง ง่วงซึม มึนงง หากคุณแม่มีอาการคัดจมูกไม่มากนัก การใช้วิธีธรรมชาติ เช่น สูดดมไอน้ำร้อน ดม หรือทายาน้ำมันหอมระเหย รักษาร่างกายให้อบอุ่น และดื่มน้ำมากๆ ก็เป็นวิธีที่เหมาะสม
ยาแก้ไอ ขับเสมหะ หากคุณแม่มีอาการไม่มาก รับประทานน้ำอุ่นบีบมะนาวลงไปเล็กน้อย และจิบบ่อยๆ แต่ถ้าอาการไม่ดีขึ้น หรือมีอาการมาก ต้องเพิ่มความระมัดระวังในการใช้ยา เพราะยาแก้ไอบางตัวส่งผลต่อทารกในครรภ์ได้
ยาบรรเทาปวด ลดไข้ ยาที่ปลอดภัย คุ้นเคยและรู้จักกันดี คือ ยาพาราเซตามอล รับประทานครั้งละ 1-2 เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง เวลามีอาการปวดหรือมีไข้ ไม่ควรรับประทานเกินวันละ 8 เม็ด หรือติดต่อกันนานเกิน 10 วัน กรณีคุณแม่มีปัญหาเกี่ยวกับตับไต ควรขอคำแนะนำจากแพทย์ หรือเภสัชกร ไม่ควรซื้อยามารับประทานเอง
ยาต้านการติดเชื้อ ยากลุ่มเพนนิซิลินเป็นยากลุ่มที่ปลอดภัย ยกเว้นผู้ที่แพ้ยานี้ อาจเลี่ยงไปใช้ยาอิริโทรมัยซิน
- ยากลุ่มเตตร้าชัยคลิน, ด๊อกซี่ชัยคลินที่เป็นอันตราย ซึ่งยากลุ่มนี้จะเกาะกับเคลือบฟัน และกระดูก ทำให้ทารกคลอดออกมามีฟันเหลือง ดำ กระดูกไม่แข็งแรง หรือหากยาหมดอายุ เสื่อมสภาพ จะมีผลต่อตับ และไตคุณแม่
- ยากลุ่มซัลโฟนาไมด์ ไม่ควรใช้ในช่วงเวลาใกล้คลอด เพราะจะทำให้ทารกมีอาการตัวเหลือง ตาเหลือง ปัสสาวะมีฟอง ถ้าเป็นมากสมองอาจเสื่อม และปัญญาอ่อนได้ในที่สุด ยาต้านการติดเชื้ออื่นๆ บางตัวอาจมีผลต่อทารกในครรภ์ จึงควรปรึกษาแพทย์ก่อน เพื่อได้รับการรักษาที่ถูกต้องและปลอดภัย
- ยาบำรุง วิตามิน เกลือแร่ ช่วงตั้งครรภ์เป็นช่วงที่ร่างกายต้องการวิตามิน และแร่ธาตุบางชนิดเพิ่มขึ้นกว่า ปกติ เช่น ธาตุเหล็ก แคลเซียม ซึ่งเมื่อคุณแม่มาฝากครรภ์ แพทย์จะพิจารณาให้วิตามิน ที่เหมาะสม
ยาระบาย และรักษาโรคท้องร่วง ท้องเสีย ปัญหาท้องผูกเป็นปัญหาที่พบบ่อยในคุณแม่ขณะตั้งครรภ์ จึงควรรับประทาน ผัก ผลไม้ที่มีกากมากๆ และดื่มน้ำให้เพียงพอ ควรใช้ยาเมื่อมีความจำเป็นจริงๆ โดยใช้ยาที่ออกฤทธิ์นุ่มนวล เช่น ยาที่ผลิตจากเมล็ดเทียนเกล็ดหอม (เมตามูซิล) ยาที่ผลิตจากใบมะขามแขก (เสโนกอต) หรือยาสอดเข้าทางทวารหนัก หากมีปัญหาเรื่องท้องเสีย ต้องดื่มน้ำเกลือแร่ทดแทน ถ้าไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์
