รู้จักฮอร์โมนเพศ ผลผลิตจากต่อมไร้ท่อ

หน้าที่ของต่อมไร้ท่อคือการสร้าง ‘ฮอร์โมน’ (Hormone) ซึ่งมีความสําคัญในการควบคุมการเจริญเติบโตและพัฒนาการตั้งแต่เด็กไปจนชรา การควบคุมสมดุลน้ำและเกลือแร่ การสร้างและการใช้พลังงานที่เกี่ยวข้องกับระบบเผาผลาญ รวมถึงระบบสืบพันธุ์

ซึ่งทั้งหมด ก็คือการดูแลควบคุมให้ร่างกายทำงานได้อย่างปกติตามธรรมชาติ โดยฮอร์โมนแต่ละชนิดก็มีหน้าที่เฉพาะอย่าง จึงส่งผลต่อร่างกายแตกต่างกัน และหนึ่งในนั้นคือเรื่องของเพศและการเจริญพันธุ์

ฮอร์โมนเพศหญิงและเพศชาย เกิดจากต่อมไร้ท่อที่ต่างกัน

ฮอร์โมนเพศ เป็นฮอร์โมนที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงลักษณะทางเพศเมื่อเข้าสู่วัยหนุ่มสาว ทั้งทางร่างกาย จิตใจ และพฤติกรรม ซึ่งจะเห็นได้ว่า เพศหญิงและเพศชายจะมีความแตกต่างกันในแต่ละด้านอย่างชัดเจน ดังนี้

ฮอร์โมนเพศหญิง

เป็นฮอร์โมนที่สร้างจากรังไข่ (Ovary) แบ่งเป็น

1. ฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) มีหน้าที่กระตุ้นการเจริญเติบโตของระบบสืบพันธุ์ในเพศหญิงเมื่อเข้าสู่วัยสาว (Female Secondary Sex Characteristics) ซึ่งทำให้ร่างกายเกิดการเปลี่ยนแปลง เช่น

• สะโพกผาย เต้านมและอวัยวะเพศใหญ่ขึ้น  
• มีขนที่รักแร้และขนที่อวัยวะเพศ
• มดลูกมีขนาดใหญ่ขึ้น
• เสียงแหลมเล็ก
• กระดูกยาว (Long Bones) ปิด เป็นการหยุดความสูงของร่างกาย

2. ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (Progesterone) มีหน้าที่เกี่ยวกับการตั้งครรภ์

• ทำให้เยื่อบุมดลูกหนาตัวขึ้น เพื่อเตรียมพร้อมในการฝังตัวของไข่ที่ปฏิสนธิแล้ว
• ป้องกันไม่ให้มดลูกหดรัดตัวระหว่างตั้งครรภ์
• ทำงานร่วมกับฮอร์โมนเอสโตรเจน กระตุ้นการเจริญของท่อน้ำนม ถุงน้ำนม ทำให้เต้านมมีขนาดใหญ่ขึ้น เพื่อเตรียมพร้อมในการให้นมบุตรหลังคลอด
• เมื่อไข่ตกแล้ว ถ้าไม่มีการปฏิสนธิจะไม่เกิดการฝั่งตัวของไข่ ฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนจะลดลงอย่างรวดเร็ว ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกหลุดลอกออกมาเป็นประจำเดือน (Menstruation)

ฮอร์โมนเพศชาย

เป็นฮอร์โมนที่สร้างจากอัณฑะ (Testis) คือ 

ฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (Testrosterone) มีหน้าที่กระตุ้นการเจริญเติบโตของเพศชาย เมื่อเข้าสู่วัยหนุ่ม (Male Secondary Sex Characteristics) ซึ่งทำให้ร่างกายเกิดการเปลี่ยนแปลง เช่น

• องคชาต (Penis) ใหญ่และยาวขึ้น
• มีขนที่รักแร้ อวัยวะเพศ แขน ขา หน้าแข้ง หนวด เครา
• มีลูกกระเดือกใหญ่ขึ้น เสียงแหบทุ้มขึ้น
• ไหล่และหน้าอกกว้างขึ้น สะโพกแคบลง กล้ามเนื้อเพิ่มขึ้น
• มีความต้องการทางเพศ
• เหงื่อออกมากขึ้น มีกลิ่นตัว
• ผิวหนังสร้างไขมันมากขึ้น ผิวมัน เป็นสิว