เด็กอ้วนอาจดูน่ารักสำหรับสายตาคนทั่วไป แต่ผลร้ายจากความอ้วนมีหลายประการ ทั้งทางด้านสุขภาพกายและจิตใจ
สาเหตุที่ทำให้เกิดความอ้วนในเด็ก
- เด็กที่เจริญอาหารเป็นพิเศษ เห็นอะไรก็อร่อยไปเสียทุกอย่าง
- ไม่ได้ออกกำลังกายเพื่อเผาผลาญอาหาร
- อ้วนจากความผิดปกติของฮอร์โมน พบน้อยกว่าพวกแรกๆ แต่อาจแก้ไขได้ถ้ารักษาถูกต้อง
- ความไม่สบายใจ เด็กอ้วนบางคนเวลามีความเครียด จะหาทางระบายโดยการรับประทานมากขึ้น เช่น ขาดเพื่อน วิตกเรื่องการเรียน
ภาวะแทรกซ้อนจากความอ้วน
- ทำให้เกิดโรคเบาหวานได้ง่าย โดยเฉพาะหากมีคนในครอบครัวเป็นเบาหวาน
- ทำให้มีภาวะไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง
- ทำให้เกิดการนอนกรน มีการอุดกั้นทางเดินหายใจ หยุดหายใจขณะหลับ
- ทำให้กระดูกและข้อต่อเสื่อมสภาพเร็วกว่าวัยอันควร เนื่องจากต้องรับน้ำหนักมากอยู่นาน
- ทำให้การพัฒนาอาจจะล่าช้า เช่น หัดนั่ง หัดคลาน หัดเดิน อาจล่าช้ากว่าเด็กปกติ
- ทำให้เกิดความอาย เพราะบางคนถูกเพื่อนล้อเลียน เก็บตัว เข้ากลุ่มเพื่อนไม่ได้ การเรียนและสมาธิแย่ลง
อ้วนแล้วควรทำอย่างไร
ในเด็ก จะใช้ตารางการเจริญเติบโตเพื่อบอกว่าลูกอ้วนเกินไปหรือไม่ คุณพ่อคุณแม่ควรหมั่นสังเกตดู ถ้าเริ่มอ้วนให้ทำดังนี้
- การควบคุมอาหาร อาหารเป็นส่วนสำคัญยิ่งที่ทำให้อ้วน จึงควรควบคุมอาหารประเภทแป้ง ได้แก่ ข้าว ก๋วยเตี๋ยว ขนมปัง ของหวาน ของมัน ของทอด ควรเปลี่ยนเป็นอาหารที่ใช้ปิ้ง นึ่ง หรืออบ เพื่อลดแคลอรี่ ไม่ควรดื่มน้ำอัดลม การควบคุมอาหารนั้นต้องได้รับความร่วมมือจากผู้ปกครองด้วย
- เพิ่มการออกกำลังกาย
- ถ้ายังไม่สำเร็จ ควรจะพาไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุความอ้วน ภาวะแทรกซ้อนจากความอ้วน โดยเฉพาะครอบครัวที่มีผู้เป็นเบาหวาน พบว่ามีโอกาสที่เด็กจะเป็นโรคเบาหวานได้มากกว่าเด็กทั่วไป ซึ่งควรทำการตรวจคัดกรองเบาหวานในภาวะเด็กอ้วน และให้คำแนะนำและรักษาภาวะเด็กอ้วนที่ถูกต้อง
พญ. นวลผ่อง เหรียญมณี
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคต่อมไร้ท่อและเมตาบอลิสม
ศูนย์สุขภาพเด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลพญาไท 2