เมื่อพูดถึง “โรคหัวใจ” โดยเฉพาะในวัยสูงอายุ หลายคนนึกถึงความรุนแรงของโรคที่มักนำไปสู่การเสียชีวิต ในขณะที่ พญ.วรนุช จุนพึ่งพระเกียรติ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคหัวใจและหลอดเลือด โรงพยาบาล พญาไท นวมินทร์ กลับบอกว่า.. จริงๆ แล้ว โรคหัวใจสามารถป้องกันและรักษาได้ หากให้ความสำคัญกับการตรวจสุขภาพ…แม้จะยังไม่มีอาการผิดปกติใดๆ ก็ตาม

ชอบมีอาการเจ็บหน้าอก ฟันธงได้ไหมว่าเป็น.. “โรคหัวใจ”

อาการเจ็บหน้าอกแบบแน่นๆ จุกเหมือนมีอะไรมาทับ บริเวณหน้าอกด้านซ้ายค่อนมาตรงกลาง อาจจะมีอาการร้าวไปที่แขน อาการเหล่านี้เป็นอาการบ่งชี้ที่มักจะเจอ…แต่ก็ไม่ใช่ร้อยเปอร์เซ็นต์! เพราะบางคนมีอาการเจ็บแบบจุกเสียดเหมือนอาหารไม่ย่อย เจ็บลิ้นปี่ แต่ก็พบว่าเป็นโรคหัวใจ เพราะฉะนั้น เราไม่ได้ใช้อาการเจ็บหน้าอกเพียงอย่างเดียวในการแยกว่าเป็นโรคหัวใจหรือเปล่า อาจจะต้องพิจารณาอาการอื่นร่วม เช่น อาการใจสั่น หน้ามืด เวียนหัว เป็นลม รวมถึงกลุ่มผู้ที่มีความเสี่ยงเป็นโรคหัวใจ เช่น ความดันโลหิตสูง หรือเบาหวาน

อย่ามองข้าม “ความดันโลหิตสูง” เพราะจริงๆ แล้ว..อันตรายนะ!

คนมักจะคิดว่าความดันสูงไม่ค่อยอันตรายอะไร แต่จริงๆแล้วความดันสูงเป็นสาเหตุของหลายๆ โรค ในส่วนของโรคหัวใจ ความดันทำให้เส้นเลือดหัวใจตีบ กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด หัวใจโตขึ้น…เกิดเป็นหัวใจเต้นผิดจังหวะ นำไปสู่เส้นเลือดสมองตีบ หรือนำไปสู่ภาวะหัวใจล้มเหลว หมอจึงอยากแนะนำว่า…แม้จะไม่มีอาการความดันสูง แต่ก็ต้องตรวจเช็ค

ทำไม? การตรวจสุขภาพหัวใจ…จึงสำคัญ

เพราะไม่ใช่อาการทั้งหมดจะแสดงออกมา บางคนเป็นความดันสูงแต่ไม่มีอาการ รอจนมีอาการปวดหัว…ซึ่งตอนนั้นความดันอาจจะขึ้นไปถึง 200 แล้ว เส้นเลือดสมองแตกแล้ว ซึ่งการตรวจสุขภาพประจำปี ทำให้เรารู้ถึงความเสี่ยง พอรู้เร็ว..โอกาสที่เราจะเป็นโรคหัวใจในอนาคตก็จะลดลง หรือในกรณีที่ป่วยเป็นโรคหัวใจแล้ว การตรวจสุขภาพก็ทำให้เราตรวจเจอตั้งแต่เริ่มต้น…การรักษาก็ย่อมง่ายกว่าตอนที่เราตรวจเจอในระยะที่เป็นมากๆ แล้ว

“ผู้สูงอายุบางคนมาด้วยอาการเวียนหัว หน้ามืดบ่อยๆ ก็มักคิดว่าเป็นน้ำในหูไม่เท่ากันบ้าง นอนไม่พอบ้าง แต่พอมาตรวจจริงๆ กลับพบว่ามีปัญหาเกี่ยวกับการทำงานของหัวใจที่ผิดปกติ หรือบางคนมาด้วยอาการท้องอืด อาหารไม่ย่อย จะเห็นว่าบางอาการก็ไม่ชัดเจน การตรวจ…จึงทำให้เราวินิจฉัยได้แน่ชัดกว่า”

เคลียร์ความกังวล! การผ่าตัดบายพาสในผู้ป่วยสูงอายุ…อันตรายไหม?

การผ่าตัดบายพาส เป็นการผ่าตัดใหญ่…ซึ่งจะมีการเสียเลือดมาก ถามว่าทำในผู้สูงอายุได้ไหม? จริงๆ ไม่ได้มีข้อห้าม แต่ตอนนี้เรามีทางเลือกอื่นๆ เช่น การทำบอลลูน หรือ การใส่ขดลวดขยายหลอดเลือดหัวใจ แต่ในกรณีที่จำเป็นต้องผ่าตัดทำบายพาส อาจจะต้องมีการเตรียมความพร้อมก่อนการผ่าตัด

เริ่มจากการประเมิน เช่น ตรวจความเข้มข้นเลือด ควบคุมความดัน, ไขมัน หรือน้ำตาล รวมไปถึง การให้คุณหมอด้านกายภาพบำบัดเข้ามาช่วยดูแลผู้ป่วยก่อนการผ่าตัด เพราะหลังผ่าตัดอาจมีภาวะปอดยุบหรือปอดอักเสบตามมา เนื่องจากคนไข้มีอาการเจ็บแผลทำให้ไม่สามารถหายใจได้เต็มที่ โดยคุณหมอกายภาพบำบัดจะแนะนำเรื่องการบริหารปอดก่อนการผ่าตัด ช่วยให้ผลแทรกซ้อนลดน้อยลง ตลอดจนการเตรียมทีม…เพราะการมีทีมที่ดีก็จะทำให้การผ่าตัดประสบความสำเร็จ

การรับข่าวสารก็เหมือนดาบสองคม ถ้าข่าวสารถูกต้องก็จะทำให้เราตระหนักเรื่องของการดูแลสุขภาพ แต่ถ้าข่าวสารนั้นไม่มีหลักฐานชัดเจนแล้วเราไปทำตาม ก็อาจจะทำให้เกิดข้อเสียได้ และในหลายๆ เคสที่หมอพบ คือ ไม่เคยตรวจสุขภาพเลย สุดท้ายมาด้วยอาการที่หนักจนยากจะรักษา…บางคนอายุยังไม่มาก เพียงแค่ 30-40 ปีเท่านั้น ทั้งที่จริงๆ แล้ว.. “โรคหัวใจเป็นโรคที่รักษาได้”

พญ. วรนุช จุนพึ่งพระเกียรติ์
แพทย์เฉพาะทางด้านโรคหัวใจและหลอดเลือด
ศูนย์หัวใจ โรงพยาบาลพญาไท นวมินทร์

โรคหัวใจ...ป้องกันและรักษาได้ หากให้ความสำคัญ กับ “การตรวจสุขภาพ”