ไม่ว่าใครก็อยากทำงานและอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย การประเมินความปลอดภัยในที่ทำงานจึงมีความสำคัญ เพื่อให้สถานที่ทำงานมีความปลอดภัย ทั้งต่อร่างกายและจิตใจ แม้ว่าทุกคนจะมีโอกาสเจ็บป่วย หรือได้รับอันตรายจากการทำงาน แต่หากเรารู้เท่าทันและเข้าใจในอันตรายเหล่านั้น ทุกอย่าง…ก็สามารถป้องกันได้

เป้าหมายของการประเมินความปลอดภัยในที่ทำงาน

ปัญหาสุขภาพจากการทำงาน เกิดมากขึ้นกับ คนงาน/พนักงาน ในโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานที่ทำงานอื่นที่ต้องสัมผัสกับสารเคมีพิษ ฝุ่นละออง การต้องอยู่ในสถานที่ที่เสียงดัง หรือทำงานในท่าทางเดิมเป็นเวลานาน สิ่งเหล่านี้ทำให้เกิดโรคจากการทำงาน (Occupational Disease) ตามความเสี่ยงของลักษณะงานที่ทำ เป้าหมายหลักของการประเมินความปลอดภัยในที่ทำงาน คือการสร้างความปลอดภัยให้กับคนงาน/พนักงานให้มากที่สุด ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างเจ้าขององค์กรกับพนักงานร่วมกัน

ขั้นตอนการประเมินความปลอดภัยในที่ทำงาน

ลงพื้นที่สถานที่ทำงาน เพื่อสำรวจการจัดการสิ่งที่อาจก่อให้เกิดอันตรายระหว่างการทำงาน
จำแนกคนงาน/พนักงานออกเป็นกลุ่ม เพื่อวิเคราะห์ความเสี่ยงและความปลอดภัยในทำงาน
ประเมินความถี่ที่คนงาน/พนักงานแต่ละกลุ่ม มีโอกาสได้รับอันตรายจากการทำงาน ตรวจสอบว่าองค์กรมีมาตรการป้องกันความเสี่ยงอย่างไร
วิเคราะห์มาตรการลดความเสี่ยงจากการทำงานที่องค์กรจัดตั้งขึ้นว่าเพียงพอหรือไม่ หากไม่เพียงพอต้องทำอย่างไรเพื่อแก้ไขปัญหาเหล่านั้น

หลักการประเมินในด้านต่างๆ

การประเมินในเรื่องพื้นฐาน

ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับสถานที่ทำงาน ประเภทธุรกิจหรือการผลิต ข้อมูลทั่วไปของคนงาน/พนักงาน และการแบ่งลักษณะงาน
สวัสดิการ แรงจูงใจต่างๆ ของพนักงาน เช่น โบนัส เบี้ยขยัน การปฐมนิเทศก่อนทำงาน

การประเมินด้านความปลอดภัย

ห้องพยาบาล หรือรถพยาบาลในบริเวณที่ทำงาน การตรวจสุขภาพประจำปี สำรวจการเจ็บป่วยของคนงาน/พนักงาน เพื่อวิเคราะห์ว่าเป็นการเจ็บป่วยจากการทำงานหรือไม่
สิ่งคุกคามทางกายภาพ เช่น ระดับเสียงระหว่างทำงาน (หากเกิน 85 เดซิเบล ไม่สามารถทำงานต่อเนื่อง 8 ชั่วโมงได้) ระดับความร้อน แสง ฝุ่น ทางต่างระดับ เป็นต้น
สิ่งคุกคามทางเคมี สารเคมีที่อาจทำให้เกิดความเจ็บป่วย เช่น ระคายเคืองต่อตา ผิวหนัง ปอด หรืออาจนำไปสู่โรคมะเร็งได้
สิ่งคุกคามทางชีวภาพ หรือเชื้อโรคต่างๆ ในที่ทำงาน
การยศาสตร์ หรือท่าทางในการทำงานที่อยู่ในลักษณะผิดท่า หรือทำงานในท่าทางเดิมเป็นเวลานาน
จิตสังคม หากทำงานอยู่กับความเครียด จำเป็นต้องมีกิจกรรมเพื่อผ่อนคลายความเครียดเหล่านั้น

การประเมินด้านสิ่งแวดล้อม

ประเมินระดับแสง ระดับเสียง การระบายอากาศ การก่อสร้างหรือจัดวางอุปกรณ์ภายในที่ทำงาน การแต่งกายขณะทำงาน กฎ ระเบียบปฏิบัติในที่ทำงาน รวมถึงตรวจวัดสารที่อาจก่ออันตรายต่อสภาพแวดล้อม
การตรวจสุขภาพคนงาน/พนักงานเป็นระยะ ทั้งก่อนทำงาน ระหว่างทำงาน และหลังทำงาน
การจัดอบรมให้คนงาน/พนักงานเข้าใจกระบวนการทำงาน และสามารถช่วยเหลือตัวเองจากอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากการทำงานได้

“ทุกสถานที่ทำงานควรได้รับการประเมิน ไม่ว่าจะเป็นออฟฟิศ ที่พัก ที่ทำงาน โรงงาน หรือสถานที่ที่เป็นผู้ผลิตให้กับสังคม เราต้องดูแลคนที่มาทำงานให้ดี”

รพ.พญาไท 2 ประเมินความปลอดภัยครบทุกมิติ

หากประเมินความปลอดภัยในที่ทำงานแล้ว พบความเสี่ยงสูงที่อาจเกิดอันตรายขณะทำงาน อาจต้องจัดหาอุปกรณ์ป้องกัน ออกแบบเชิงวิศวกรรมใหม่ หรือหากแก้ไขไม่ได้ก็จำเป็นต้องกำจัดออก เพื่อให้คนงาน/พนักงานมีโอกาสสัมผัสอันตรายน้อยที่สุด ยิ่งร้ายแรงต่อสุขภาพ เรายิ่งยอมไม่ได้ ช่วยกันเติมเต็มความปลอดภัยให้ทุกคน ด้วยจิตสำนึกต่อสาธารณะและการรู้เท่าทันอันตราย

นพ. ภักดี เมืองพูล
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ครอบครัวและแพทย์อาชีวเวชศาสตร์
ศูนย์ส่งเสริมสุขภาพ (ตรวจสุขภาพพรีเมียม) โรงพยาบาลพญาไท 2

ประเมินความปลอดภัยในที่ทำงานแบบครบวงจร กับ รพ.พญาไท 2