ต้อหิน (glaucoma)

ต้อหินคือโรคที่มีความเสื่อมของขั้วประสาทตา โดยตาในจอตาจะถูกทำลายหรือเสื่อมไปเรื่อยๆ ส่งผลให้ลานสายตาผิดปกติ สูญเสียการมองเห็นถึงขั้นตาบอดได้

กลไกการเกิดต้อหิน

ต้อหินเกิดจากความผิดปกติของการไหลเวียนของน้ำหล่อเลี้ยงลูกตา ทำให้เกิดความดันลูกตาที่สูงขึ้นผิดปกติ และเกิดการทำลายของเซลล์ประสาทตาในจอตา

ปัจจัยเสี่ยงของโรคต้อหิน

ความดันลูกตาสูง
มีอายุ 40 ปีขึ้นไป
ผู้ที่มีประวัติโรคต้อหินของคนในครอบครัว
การใช้ยาสเตียรอยด์ต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน
ได้รับอุบัติเหตุทางตา
ปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ อาทิ สายตายาวหรือสั้นมาก กระจกตาบาง เบาหวาน ไมเกรน

ประเภทของต้อหิน

ต้อหินมีหลากหลายประเภท เช่น ต้อหินมุมเปิด ต้อหินมุมปิด ต้อหินมุมปิดเฉียบพลัน ต้อหินตั้งแต่กำเนิด ต้อหินทุติยภูมิ

อาการของโรคต้อหิน

ส่วนใหญ่มักไม่มีอาการ
ปวดตา ตาแดง สู้แสงไมได้ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ เห็นแสงสีรุ้งรอบดวงไฟ พบได้ในผู้ที่เป็นต้อหินมุมปิดเฉียบพลัน

การวินิจฉัยโรคตาต้อหิน

การตรวจตาด้วย slit-lamp microscopy
การตรวจวัดความดันภายในลูกตา
การตรวจลักษณะมุมตา
การตรวจลักษณะของขั้วสารประสาทตา และวัดความหนาของเส้นประสาทตา ด้วยเครื่อง Optical coherence tomogram (OCT)
การตรวจลานสายตา

การรักษาต้อหิน

เนื่องจากโรคต้อหินเป็นโรคที่ก่อให้เกิดการทำลายเส้นประสาทตาอย่างถาวร ยังไม่มีการรักษาวิธีใดที่ทำให้โรคต้อหินหายขาดได้ การรักษาในปัจจุบันจึงเป็นการประคับประคองเพื่อให้ประสาทตาไม่ถูกทำลายมากขึ้น และเพื่อคงการมองเห็นที่มีอยู่ให้นานที่สุด ทั้งนี้ขึ้นกับชนิดและระยะของโรค

การรักษาด้วยยา เพื่อลดความดันตาให้อยู่ในระดับที่ประสาทตาไม่ถูกทำลายมากขึ้น
การใช้เลเซอร์ เพื่อลดความดันตาให้อยู่ในระดับที่ประสาทตาไม่ถูกทำลายมากขึ้น
การผ่าตัด ใช้รักษาผู้ป่วยที่การรักษาด้วยยาหรือเลเซอร์ไม่สามารถควบคุมความดันตาได้ เป็นการผ่าตัดทำทางระบายสำหรับน้ำหล่อเลี้ยงลูกตาใหม่เพื่อลดความดันตา หรือใส่เครื่องมือชนิดพิเศษเป็นท่อระบายน้ำหล่อเลี้ยงลูกตา

ดังนั้นผู้ที่มีปัญหาทางสายตาหรือรู้สึกมีความผิดปกติในการมองเห็นควรเข้ารับการตรวจสุขภาพตาจากจักษุแพทย์สม่ำเสมอ เพื่อค้นหาและป้องกันโรคที่อาจจะเกิดขึ้น

พญ. มัทยา ขวัญอโนชา

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านจักษุวิทยา

ศูนย์ตา โรงพยาบาลพญาไท 1

ต้อหินไม่หายขาด แต่รักษาได้ให้ชะลอการลุกลาม