“ข้อเข่า” คือส่วนที่ถูกใช้งานหนักและต่อเนื่องมานาน ส่งผลให้ผิวข้อเกิดการสึกหรอได้ง่าย เราจึงพบว่า “โรคข้อเสื่อม” มักเกิดกับผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป แต่ด้วยพฤติกรรมทำร้ายข้อเข่าของหนุ่มสาวในยุคปัจจุบัน ทำให้เปอร์เซ็นต์การเกิดโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 60 ปี เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ และเพื่อเป็นการป้องกัน “ข้อเสื่อมก่อนวัย” เรามีทริคการชะลอข้อเข่ามาฝากกัน!!
พฤติกรรมทำ “ข้อเข่าเสื่อม” …โดยไม่ต้องรอให้สูงวัย
- ชอบนั่งงอเข่ามากกว่า 90 องศา เช่น การนั่งขัดสมาธิ พับเพียบ หรือนั่งยองๆ ท่านั่งเหล่านี้ล้วนเพิ่มแรงอัดให้เกิดขึ้นภายในข้อเข่า
- ชอบคลานเข่าหรือคุกเข่าเป็นเวลานาน ทำให้ลูกสะบ้าบริเวณเข่าและกระดูกต้นขาต้องรับน้ำหนักทั้งตัว ส่งผลให้เกิดอาการเอ็นอักเสบได้ และเมื่อได้รับการกดทับบ่อยๆ ก็จะทำให้เกิด “กระดูกงอก” ขึ้นได้
- ชอบใส่รองเท้าส้นสูง เพราะจะทำให้เกิดแรงกดทับบริเวณข้อเข่ามากกว่าปกติ รวมทั้งยังทำร้ายข้อตรงโคนนิ้วหัวแม่เท้าได้อีกด้วย
- ชอบเดินขึ้น-ลงบันไดบ่อยครั้ง แม้การเดินขึ้น-ลงบันไดจะเป็นการช่วยเผาผลาญ แต่ในทุกๆ ครั้งข้อเข่าและข้อเท้าของเราจะได้รับผลกระทบจากแรงต้านทาน ซึ่งทำให้ต้องรับน้ำหนักมากกว่าปกติถึง 3-4 เท่า
- น้ำหนักตัวมากเกิน เนื่องจากการมีน้ำหนักตัวที่มาก..ทำให้ข้อเข่าต้องรับน้ำหนักตัวตลอดเวลาที่เราใช้งานข้อ ไม่ว่าจะในขณะที่ยืน เดิน หรือขึ้น-ลงบันได
- การถือของหนักหรือสะพายกระเป๋าหนักๆ ล้วนส่งผลกระทบต่อข้อเข่า รวมไปถึงข้อมือ ข้อไหล่ และหมอนรองกระดูกสันหลังได้
- การบาดเจ็บจากอุบัติเหตุหรือการเล่นกีฬาหนักๆ เนื่องจากการใช้งานข้อบ่อยจนล้า ทำให้ข้อเสี่ยงต่อการบาดเจ็บได้ง่าย และการ(เคย)บาดเจ็บนี้จะส่งผลให้ผิวข้อสึกหรอและข้อเสื่อมเร็วยิ่งขึ้น
เคล็ด(ไม่)ลับ..ชะลอความเสื่อมของข้อเข่า
- ควบคุมน้ำหนักตัวไม่ให้มากเกินไป
- เลี่ยงกิจกรรมหรือท่านั่งที่ต้องงอเข่ามากกว่า 90 องศา เช่น การใช้ห้องน้ำแบบนั่งยองๆ
- เดินขึ้น-ลงบันไดเท่าที่จำเป็น ไม่ควรเดินขึ้น-ลงบันไดบ่อยๆ
- เลือกวิธีการออกกำลังกายที่ช่วยชะลอข้อเข่าเสื่อมได้ เช่น การเดิน การออกกำลังกายในน้ำ
- หมั่นบริหารกล้ามเนื้อรอบเข่าให้แข็งแรงอยู่เสมอ
- หากมีการบาดเจ็บบริเวณข้อเข่า ควรใช้ไม้เท้าช่วยพยุงเพื่อลดแรงกระทำต่อข้อ
หากเริ่มรู้สึกถึงเสียงดังกรอบแกรบบริเวณหัวเข่า ปวดเข่าเมื่อมีการเคลื่อนไหวข้อ..และรู้สึกทุเลาลงเมื่อได้พักการใช้งานข้อเข่า สัญญาณที่ส่อแววถึงความเสี่ยง “ข้อเข่าเสื่อม” แบบนี้ ถึงเวลาแล้วที่ต้องหันมาปรับพฤติกรรม ก่อนที่โรคข้อเสื่อมจะบั่นทอนคุณภาพชีวิตของคุณ…ตั้งแต่ในวัยที่ยังไม่แก่!!