ไส้เลื่อน คือภาวะที่ผนังหน้าท้องยืดโป่งเป็นรู เป็นโพรง ทำให้ลำไส้บางส่วนเลื่อนไหลออกมาจากช่องท้อง มาติดค้างในโพรง หรือช่องบริเวณผนังหน้าท้อง เห็นเป็นก้อนปูดตรงบริเวณใดบริเวณหนึ่ง อีกทั้งยังสามารถเกิดได้ที่บริเวณอื่น เช่น ต้นขา หรือขาหนีบได้อีกด้วย ซึ่งมักทำให้เกิดอาการปวด แต่บางกรณีอาจไม่พบว่ามีก้อนปูด ทำให้กว่าคนไข้จะรู้ตัว สำไส้บริเวณนั้นก็อาจขาดเลือดและเน่าตายได้!

รู้ไหม? ไส้เลื่อน…แบ่งได้หลายชนิดตามตำแหน่งที่เกิดขึ้น

ไส้เลื่อนบริเวณขาหนีบ
ไส้เลื่อนบริเวณต่ำกว่าขาหนีบ
ไส้เลื่อนแผลผ่าตัด
ไส้เลื่อนที่สะดือ
ไส้เลื่อนตรงหน้าท้องเหนือสะดือ
ไส้เลื่อนกระบังลม

อาการเตือนที่บอกว่าคุณอาจเป็น “ไส้เลื่อน”

รู้สึกปวดหน่วงๆ หรือเจ็บตรงบริเวณที่ไส้เลื่อนโป่งออกมา พบก้อนปูดที่สามารถผลุบเข้าออกได้บริเวณผนังหน้าท้อง หรือบริเวณขาหนีบ และก้อนปูดชัดเจนขึ้นเมื่อเวลาเบ่งท้อง วิ่ง เกร็ง หรือเวลาที่ยกของ หากก้อนปูดนั้นยื่นออกมาแล้วหุบกลับเข้าไปเองไม่ได้ จะทำให้มีอาการปวดตรงบริเวณก้อนดังกล่าว

ทำไมการรักษาไส้เลื่อน….จำเป็นต้องผ่าตัดเท่านั้น!

ในการรักษาไส้เลื่อนที่จำเป็นต้องรับการรักษาด้วยการผ่าตัด ก็เนื่องจากก้อนที่ปูดนูนชัดเจนมีโอกาสที่จะใหญ่ขึ้นและเป็นอันตรายได้ เช่น การเกิดลำไส้อุดตัน ทำให้ขาดเลือดไปเลี้ยงและลำไส้เกิดเน่าได้

ผ่าตัดไส้เลื่อนแบบธรรมดา Vs แบบส่องกล้อง อันไหนดีกว่ากัน?

แบบมาตรฐาน หรือแบบเปิดแผลหน้าท้องธรรมดา

เป็นการผ่าตัดซ่อมแซมไส้เลื่อน ร่วมกับเสริมความแข็งแรงทางผนังหน้าท้องด้วยการเย็บซ่อม หรือใช้ตาข่ายเสริมความแข็งแรง
ปวดแผลหลังผ่าตัดมากกว่า
เกิดแผลเป็นแนวขาหนีบประมาณ 4 – 5 เซนติเมตร และ 5 – 6 เซนติเมตรในผู้สูงอายุ อาจมีปัญหาปัสสาวะยากต้องเบ่งในระยะแรก หรือต้องใส่สายสวนปัสสาวะชั่วคราว
ใช้เวลาพักฟื้น 3 – 7 วัน
กลับไปทำงาน เดินตัวตรงตามปกติได้ช้า
เนื้อเยื่อที่ถูกเย็บอาจตึงมาก และอาจฉีกออกจากกัน (ในกรณีที่ซ่อมผนังหน้าท้องด้วยวิธีเย็บซ่อม ทำให้มีโอกาสเป็นซ้ำได้มากกว่า)

แบบส่องกล้อง

เป็นการผ่าตัดเพื่อทำการรักษาไส้ติ่งด้วยการส่องกล้อง
แผลขนาดเล็ก 3 แผล ขนาดแผล 0.5 – 1 เซนติเมตร
มีโอกาสที่จะเจ็บแผลน้อยกว่า
มีโอกาสลุกเดินด้วยตัวเองได้เร็ว
เสริมความแข็งแรงของผนังหน้าท้องด้วยตาข่ายจากด้านในช่องท้องทำให้ลดโอกาสเป็นซ้ำ
ใช้เวลาพักฟื้น 1-2 วัน

หากมีสัญญาณแบบนี้…ควรรีบมาพบแพทย์

เมื่อคลำพบก้อนปูดบริเวณหน้าท้องตำแหน่งต่างๆ หรือบริเวณขาหนีบควรรีบมาพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย
สำหรับผู้ที่ได้รับการตรวจวินิจฉัยว่าเป็นไส้เลื่อนแล้วควรได้รับการรักษาโดยเร็ว แต่ระหว่างรอผลวินิจฉัย หากมีอาการปวดอย่างเฉียบพลันบริเวณตำแหน่งที่เป็นไส้เลื่อน ร่วมกับมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน รวมถึงผู้ที่ยังไม่เคยรับการวินิจฉัย แต่มีอาการเหล่านี้ร่วมกับการมีก้อนปูดที่บริเวณหน้าท้อง หรือบริเวณขาหนีบ ควรรีบมาพบแพทย์เพื่อตรวจโดยละเอียด

เพราะผลแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นจากภาวะไส้เลื่อนมีความร้ายแรง รพ.พญาไท 2 จึงเตรียมความพร้อมทั้งการบริการให้คำปรึกษา และการผ่าตัดแก้ไข โดยมีการออกแบบการผ่าตัดให้เหมาะสมกับผู้ป่วย เพื่อเพิ่มโอกาสในการหายขาด และไม่กลับมาเป็นซ้ำอีก

นพ. วชิระ โรจน์พิศาลวงศ์
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยกรรมทั่วไป
ศูนย์ศัลยกรรม โรงพยาบาลพญาไท 2

เป็นไส้เลื่อน..ต้องผ่าตัดรักษา ก่อนลุกลามจนลำไส้เน่า!