โรคที่เกี่ยวกับสมองนั้น ถือว่าเป็นโรครุนแรงแม้หลายโรคจะรักษาได้หาย แต่ผู้ป่วยมักยังมีความพิการหลงเหลืออยู่ตลอดชีวิตไม่มากก็น้อย การรักษาโรคที่เกี่ยวกับสมองนั้นจึงมีความสำคัญและละเอียดอ่อนมาก จำเป็นต้องได้รับการรักษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและเครื่องมือในการรักษาที่ครบครัน ซึ่งในปัจจุบันการรักษาโรคที่เกี่ยวกับสมองนั้นมีการใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ทันสมัยอย่างแพร่หลาย รวมไปถึงการผ่าตัดแบบ Minimally Invasive Neurosurgery หรือการผ่าตัดผ่านกล้องนั่นเอง!!
โรคอะไรบ้าง? ที่สามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัดสมอง
โรคที่ต้องได้รับการรักษาด้วยวิธีผ่าตัดสมอง ได้แก่ โรคหลอดเลือดสมองตีบ หรือ โรคหลอดเลือดทางสมองแตก โรคเนื้องอกในสมอง, ฝีในสมอง หรือการติดเชื้อในสมอง หรือ อุบัติเหตุที่ทำให้สมองมีเลือดออก หรือบวมช้ำ
การผ่าตัดสมองแบบ Minimally Invasive Neurosurgery คืออะไร?
Minimally Invasive Neurosurgery เรียกอีกอย่างก็คือ การผ่าตัดผ่านกล้อง โดยแพทย์จะทำการเจาะผิวหนังบริเวณที่จะรักษาให้เป็นรูขนาดเล็ก เพื่อสอดใส่กล้องขนาดเล็กและเครื่องมือผ่าตัดลงไปเพื่อทำการผ่าตัด ซึ่งรอยแผลจะมีขนาดเล็กประมาณ 1-2 ซม หรือขนาด 3-4 ซม. ในบางราย
เพื่อให้ภาพที่ชัดเจนและลดการบาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อและอวัยวะภายในน้อย ช่วยลดโอกาสเกิดโรคแทรกซ้อนต่างๆ ผู้ป่วยใช้ระยะเวลาพักฟื้นไม่นาน แผลเล็ก เจ็บน้อย โดยเครื่องมือที่ใช้เพื่อช่วยในการผ่าตัด ได้แก่
- Microscope กล้องผ่าตัดที่มีกำลังขยายสูง และมีลำแสงที่สามารถส่งลงไปในจุดที่ลึกๆ ได้ จึงให้รายละเอียดในการผ่าตัดที่สูงขึ้น
- Endoscope กล้องที่มีลักษณะเป็นแท่ง สอดเข้าไปในบริเวณสมองที่ต้องการผ่าตัดมีความละเอียดสูงทำให้มองเห็นในจุดที่ลึกได้อย่างชัดเจน โดยเครื่องมือชนิดนี้จะเหมาะสำหรับการผ่าตัดบางอย่าง เช่น การผ่าตัดระบายน้ำคั่งในสมอง และการผ่าตัดเนื้องอกที่ต่อมใต้สมอง
- Calvitron Ultrasonic Surgical Aspiration (CUSA) เครื่องมือที่ทำหน้าที่สลายย่อยเนื้องอกที่ต้องการผ่าตัดออกให้เป็นชิ้นเล็กๆ โดยใช้พลังงานจากคลื่นเสียงและดูดออกมา ซึ่งจะไม่รบกวนเนื้อสมองส่วนอื่น
- Laser ใช้แหล่งกำเนิดแสงส่องผ่าน Fiberoptic ขนาดเล็ก โดยศัลยแพทย์จะสอด Fiberoptic ขนานไปกับ Endoscope เพื่อตัดหรือจี้ตำแหน่งที่ต้องการ แสง Laser นี้จะแผ่ความร้อนในรัศมี หรือความลึกไม่เกิน 1 มิลลิเมตร ซึ่งมีความปลอดภัยต่อเนื้อเยื่อข้างเคียง และช่วยในเรื่องไม่ให้มีการเสียเลือดเป็นจำนวนมากจากการผ่าตัด
- Navigator ใช้บอกตำแหน่งต่างๆ ของสมอง ทำให้การผ่าตัดนั้นมีความแม่นยำและปลอดภัยมากยิ่งขึ้น
การผ่าตัดสมองผ่านกล้องดีกว่าการผ่าตัดแบบเดิมอย่างไร?
- แผลผ่าตัดจะมีขนาดเล็กกว่า เพียง 2.5-3 cm. เท่านั้น
- สามารถมองเห็นส่วนต่างๆ ของสมองผ่านเลนส์ที่มีกำลังขยายสูง ทำให้การผ่าตัดปลอดภัยยิ่งขึ้น ไม่กระทบกระเทือนสมองส่วนอื่นๆ เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้น้อย
- แผลหายเร็วไม่กระทบความงามของรูปหน้า
- ไม่ต้องโกนผมทั้งหมดเหมือนการผ่าตัดสมองในแบบเดิม
- ปวดแผลหลังผ่าตัดน้อยกว่า ทำให้ร่างกายสามารถฟื้นตัวได้เร็ว
- ระยะเวลาในการอยู่โรงพยาบาลสั้นกว่า
ทั้งนี้หากผู้ป่วยนั้นมีอาการที่ต้องสงสัยว่าจะเป็นโรคที่เกี่ยวกับสมอง ควรเข้ารับการตรวจสมองเพื่อให้แพทย์วินิจฉัยโรค และเข้ารับการรักษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและโรงพยาบาลที่มีเทคโนโลยีในการรักษาที่ครบครัน ก็จะทำให้การรักษานั้นง่าย และกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างปกติ
นพ. ธีรศักดิ์ พื้นงาม
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสมองและระบบประสาท
ศูนย์สมองและกระดูกสันหลัง โรงพยาบาลพญาไท 2
