กระดูกพรุน โรคนี้ที่ไม่ควรมองข้าม

<h2>“กระดูกพรุน” โรคที่ควรระวัง เพราะไม่ว่าใครก็เป็นได้ 
</h2>
หลายคนเข้าใจว่า “โรคกระดูกพรุน” เป็นโรคที่เกิดกับผู้สูงอายุเท่านั้น แต่ที่จริงแล้ว โรคกระดูกพรุนเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย ซึ่งสาเหตุสำคัญมาจากการสูญเสียมวลกระดูก ทำให้กระดูกเสียคุณสมบัติในการรับน้ำหนัก กระดูกจึงเปราะและแตกหักง่าย
&nbsp;
<h2>โรคกระดูกพรุนกับผลกระทบที่รุนแรง 
</h2>
โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis) คือ โรคที่ร่างกายมีความหนาแน่นและมวลของกระดูกลดน้อยลงจนทำให้กระดูกเสื่อม เปราะบาง ผิดรูป และมีโอกาสแตกหักได้ง่าย ถ้าเกิดในส่วนกระดูกสันหลังจะทำให้ส่วนสูงลดลงด้วย
&nbsp;
นอกจากนี้ สิ่งที่น่ากังวลใจ คือผลจากโรคกระดูกพรุน ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงการเกิดกระดูกหัก เนื่องจากกระดูกสามารถรับน้ำหนัก แรงกระแทก หรือแรงกดได้ลดลง โดยกระดูกที่มักพบการหักได้บ่อย คือ สะโพก ข้อมือ และสันหลัง โดยเฉพาะส่วนกระดูกสันหลังที่หากเกิดการแตกหักอาจส่งผลร้ายแรงถึงขั้นพิการได้ เนื่องจากบริเวณนี้จะเป็นศูนย์กลางเส้นประสาทที่ควบคุมการเคลื่อนไหว
&nbsp;
<h2>อาการโรคกระดูกพรุน&#8230;ต้องสังเกตถึงรู้ 
</h2>
มีผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยที่ไม่รู้ตัวว่าเป็นโรคกระดูกพรุน เนื่องจากโรคนี้มักไม่มีอาการเตือนใดๆ กว่าจะรู้ว่าตัวเองเป็นโรคกระดูกพรุนก็ต่อเมื่อเกิดอุบัติเหตุและนำไปสู่ภาวะกระดูกหักเสียแล้ว  ฉะนั้น เราทุกคนควรหมั่นสังเกตตัวเองว่ามีอาการต่างๆ เหล่านี้หรือไม่ เพื่อจะได้เข้ารับการรักษาอย่างทันท่วงที
<ul>
<li>มีอาการปวดหลังเรื้อรัง</li>
<li>หลังค่อมหรือกระดูกสันหลังส่วนบนโค้งลง</li>
<li>ความสูงลดลง</li>
<li>กระดูกข้อมือ แขน สะโพก และกระดูกสันหลังแตกหักได้ง่าย แม้ถูกกระแทกแบบไม่รุนแรง</li>
</ul>
&nbsp;
<h2>สาเหตุสำคัญของ “โรคกระดูกพรุน” 
</h2>
กระดูกประกอบด้วยเซลล์สร้างกระดูก (Osteoblast) และเซลล์สลายกระดูก (Osteoclast) ซึ่งทำหน้าที่แตกต่างกัน “เซลล์สร้างกระดูก” ทำหน้าที่สร้างกระดูกขึ้นมาใหม่จากแคลเซียมและโปรตีนตามกระบวนการการเจริญเติบโตของร่างกาย และช่วยทดแทนกระดูกส่วนที่สึกหรอ ส่วน “เซลล์สลายกระดูก” ทำหน้าที่สลายเนื้อกระดูกเก่า
&nbsp;
เมื่อปริมาณแคลเซียมในร่างกายไม่เพียงพอต่อกระบวนการสร้างกระดูก หรืออาจมีความผิดปกติของเซลล์กระดูกที่ทำงานไม่สมดุลกัน จึงทำให้มีการสลายกระดูกมากกว่าการสร้างกระดูกที่ส่งผลให้เป็น “โรคกระดูกพรุน” นั่นเอง
&nbsp;
<h2>ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เพิ่มโอกาสเป็น “โรคกระดูกพรุน” 
</h2>
นอกจากความผิดปกติของเซลล์กระดูกแล้ว ยังมีอีกหลายปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็น “โรคกระดูกพรุน”
<ul>
<li>อายุ เมื่ออายุเพิ่มขึ้น กระบวนการเจริญเติบโตของร่างกายจะเริ่มช้าลง การทดแทนกระดูกส่วนที่สึกหรอก็ช้าตามไปด้วย มวลกระดูกจะเปราะบางและแตกหักง่ายแม้ว่าจะได้รับการกระทบกระเทือนไม่รุนแรงก็ตาม หากร่างกายขาดแคลเซียมในปริมาณที่จำเป็นต่อการสร้างกระดูกก็จะเสี่ยงต่อการเป็นโรคกระดูกพรุน</li>
<li>เพศ โรคนี้มักเกิดขึ้นในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เพราะเมื่อผู้หญิงเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน  ฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) ก็ลดลง ทำให้เนื้อกระดูกลดลงตามไปด้วย ส่วนในเพศชายจะมีความเสี่ยงเกิดโรคกระดูกพรุนเมื่อมีการผลิตฮอร์โมนเทสโทสเทอโรน (Testosterone) น้อยลง</li>
<li>กรรมพันธุ์ หากมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคกระดูกพรุน ก็มีความเสี่ยงเป็นโรคกระดูกพรุนสูงกว่าคนทั่วไป</li>
<li>ความผิดปกติในการทำงานของต่อมและอวัยวะต่างๆ เช่น ต่อมไทรอยด์ ต่อมพาราไทรอยด์ ต่อมหมวกไต ไตและตับ</li>
<li>โรคและการเจ็บป่วย เช่น โรคภูมิแพ้ตัวเอง โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคมะเร็งกระดูก</li>
<li>การบริโภค รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายในการสร้างกระดูกและการเจริญเติบโต หรือรับประทานอาหารที่ทำให้แคลเซียมเสียสมดุล เช่น อาหารจำพวกโปรตีนจากเนื้อสัตว์ซึ่งมีความเป็นกรดสูง รวมทั้งการดื่มน้ำอัดลม กาแฟ หรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากเป็นประจำ</li>
<li>การใช้ยา เช่น ยาสเตียรอยด์ ยากันชักบางชนิด หากจำเป็นต้องใช้ยาเหล่านี้เป็นเวลานานควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ</li>
</ul>
&nbsp;
<h2>ภาวะแทรกซ้อนที่อาจตามมาเมื่อเป็นโรคกระดูกพรุน 
</h2>
ภาวะต่างๆ ที่จะมาพร้อมกับคำว่า “โรคกระดูกพรุน” นั้นเป็นเรื่องที่น่ากังวลใจไม่น้อย เพราะเมื่อผู้ป่วยมีภาวะกระดูกพรุน ย่อมส่งผลให้
<ul>
<li>มีโอกาสสูงที่กระดูกจะแตกหักง่าย แม้จะได้รับการกระแทกไม่แรงนัก</li>
<li>ผู้ป่วยจะมีอาการเจ็บปวด เคลื่อนไหวลำบาก มีข้อจำกัดมากขึ้นในการทำกิจกรรมต่างๆในชีวิตประจำวัน ส่งผลให้เกิดภาวะซึมเศร้าได้</li>
<li>ผู้ป่วยที่เดินไม่ได้ หรือขยับตัวลำบาก อาจเกิดแผลกดทับ หรือโรคติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ ซึ่งเป็นอาการแทรกซ้อนที่รุนแรงจนอาจเป็นเหตุให้เสียชีวิตได้</li>
</ul>
<h2></h2>
<h2>การวินิจฉัยโรคกระดูกพรุน&#8230; รู้เร็ว  รักษาได้ 
</h2>
“โรคกระดูกพรุน” เกิดได้กับทุกคน หากพบความผิดปกติเร็ว และเข้าสู่กระบวนการรักษาได้ไว ผู้ป่วยก็จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้
&nbsp;
ซึ่งการวินิจฉัยโรคกระดูกพรุนทำได้โดย “การตรวจทางรังสี” เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพมากในการประเมินความหนาแน่นของมวลกระดูก ทำให้แพทย์วางแผนการรักษาได้ตั้งแต่ระยะแรกเริ่มของโรค การตรวจะใช้เวลาไม่นาน ไม่มีความเจ็บปวด และปริมาณรังสีต่ำ
&nbsp;
การตรวจจะทำให้เห็นค่าความหนาแน่นของกระดูก (Bone Mineral Density หรือ BMD) โดยความหนาแน่นของกระดูกในคนปกติจะอยู่ที่มากกว่า -1.0 ส่วนคนที่มีภาวะกระดูกบาง (Osteopenia) จะมีค่า BMD อยู่ระหว่าง -1.0 ถึง -2.5 และผู้ป่วยโรคกระดูกพรุนจะมีค่า BMD น้อยกว่า -2.5
&nbsp;
<h2>วิธีรักษา “โรคกระดูกพรุน” 
</h2>
มีหลายปัจจัยที่ทำให้เกิด “โรคกระดูกพรุน” แต่ปัจจัยสำคัญคือการทำงานของเซลล์กระดูกที่ผิดปกติ ฉะนั้นหลักการรักษาจึงต้องกระตุ้นการทำงานของเซลล์สร้างกระดูกและลดการทำงานของเซลล์สลายกระดูก ซึ่งทำได้โดยการรับประทานยา การฉีดยา และการเพิ่มฮอร์โมน ทั้งนี้ขึ้นอยู่ในดุลพินิจของแพทย์ว่าควรรักษาด้วยวิธีใดในแต่ละราย
&nbsp;
<h2>การรักษากระดูกพรุนโดยการเพิ่มฮอร์โมน 
</h2>
สำหรับผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน หรือผู้หญิงที่ผ่าตัดมดลูกและรังไข่ออกไป ส่งผลให้ร่างกายไม่สามารถผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนที่เป็นประโยชน์ต่อการสร้างกระดูกได้ แพทย์จึงต้องเพิ่มฮอร์โมนชนิดนี้ให้
&nbsp;
<h2>กระดูกพรุน ป้องกันได้ 
</h2>
เราทุกคนสามารถลดความเสี่ยงในการเป็นโรคกระดูกพรุนได้ โดยการดูแลใส่ใจสุขภาพและบำรุงกระดูกด้วยวิธีต่างๆ เช่น
<ul>
<li>รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมสูง เช่น นม เต้าหู้ กุ้งฝอย ปลาตัวเล็ก ถั่วต่างๆ และผักใบเขียว รวมทั้งอาหารที่มีวิตามินดีสูง เช่น ตับ ไข่แดง นม เนื้อ ปลาทู ฟักทอง และเห็ดหอม เป็นต้น</li>
<li>งดสูบบุหรี่</li>
<li>หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์ น้ำอัดลม ชา กาแฟ หรือเครื่องดื่มที่มีสารคาเฟอีน และมีค่าความเป็นกรดสูง</li>
<li>ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ</li>
<li>ควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม</li>
<li>ระมัดระวังการใช้ยา โดยเฉพาะยากลุ่มสเตียรอยด์ที่ต้องใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน หากมีความจำเป็นควรปรึกษาแพทย์</li>
</ul>
&nbsp;
แม้ว่าทุกคนมีโอกาสเป็น “โรคกระดูกพรุน” แต่ถ้าเราพร้อมปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หันมาใส่ใจสุขภาพมากขึ้น โดยเข้ารับ “การตรวจภาวะกระดูก” อย่างละเอียด ก็เป็นการลดความเสี่ยงที่จะเกิดโรคได้ อย่าปล่อยให้ความเจ็บป่วยที่มาพร้อมกับภาวะกระดูกพรุน กระดูกเสื่อม บั่นทอนความสุขในการใช้ชีวิตของคุณเลย&#8230;  เชื่อเถอะว่าการ “ดูแล” ย่อมดีกว่าการ “รักษา” แน่นอน
&nbsp;
นพ. กอบศักดิ์ อุดมเดช 
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยกรรมโรคกระดูกและข้อ 
ศูนย์กล้ามเนื้อ กระดูกและข้อ โรงพยาบาลพญาไท นวมินทร์

หลายคนเข้าใจว่าโรคกระดูกพรุนจะเกิดกับผู้สูงอายุเท่านั้น ซึ่งไม่จริงเลย สาเหตุสำคัญของโรคกระดูกพรุนเกิดจากการสูญเสียมวลกระดูก ทำให้กระดูกเสียคุณสมบัติในการรับน้ำหนัก กระดูกจึงเปราะและแตกหักง่าย

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล

กระดูกพรุน โรคนี้ที่ไม่ควรมองข้าม

Tel

Email

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล