“รศ. นพ.ณัฐพล อาภรณ์สุจริตกุล ศัลยแพทย์ปลูกถ่ายอวัยวะ” กล่าวถึง ผู้ป่วยมะเร็ง อาจมีอาการแทรกซ้อนที่ไตได้ เนื่องจากสุขภาพร่างกายที่ไม่แข็งแรง ยาที่ส่งผลต่อไต และปัจจัยแวดล้อมอื่น ๆ ทำให้ผู้ป่วยมะเร็งหลายคนมีข้อสงสัย จึงได้รวบรวมคำถามที่พบบ่อยครั้งมาตอบคลายข้อสงสัยกัน

ผู้ป่วยมะเร็ง เสี่ยงที่จะเป็นโรคไตเพิ่มขึ้นหรือไม่

ความเสี่ยงนอกจากจะขึ้นอยู่กับการดูแลของผู้ป่วยเองเป็นหลักแล้ว ยาที่ใช้รักษามะเร็งบางชนิดอาจส่งผลต่อไตได้ด้วย สูตรยาที่ใช้ในการรักษามะเร็ง หากไม่มีตัวยาที่ส่งผลกระทบต่อไตก็ไม่เพิ่ม ความเสี่ยงเป็นโรคไตเรื้อรัง

หากผู้ป่วยมะเร็งจำเป็นต้องเปลี่ยนถ่ายไต ทำได้หรือไม่

ผู้ป่วยมะเร็งที่มีภาวะไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายร่วมด้วย เป็นข้อห้ามการปลูกถ่ายไต เนื่องยากดภูมิคุ้มกันที่ได้รับหลังการปลูกถ่ายไตจะส่งผลทำให้มะเร็งที่มีอยู่แพร่กระจายไม่สามารถควบคุมได้

ผู้ป่วยโรคมะเร็งที่มีภาวะไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย จำเป็นต้องได้รับการรักษามะเร็งให้หายขาดก่อนอย่างน้อย 2 ถึง 5 ปีขึ้นไป ซึ่งขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง เพราะมะเร็งแต่ละชนิดมีระยะการรักษาที่หายขาดได้ไม่เท่ากัน ยกเว้นมะเร็งบางชนิดที่สามารถเข้ารับการปลูกถ่ายไตได้เลย เช่น มะเร็งผิวหนังบางชนิดที่ไม่รุนแรง เป็นต้น

ข้อควรระวัง และการเตรียมตัว

ผู้ป่วยมะเร็งที่รักษาหายแล้วในช่วงการประเมินรอปลูกถ่ายไตจะต้องมีการประเมินตรวจค้นหามะเร็งที่อาจซ่อนอยู่ หากได้รับการประเมินเรียบร้อยแล้ว ไม่พบมะเร็งสามารถเข้าสู่กระบวนการปลูกถ่ายไตได้ โดยทั่วไปผู้ป่วยโรคมะเร็งต้องรับการรักษามะเร็งให้หายขาดแล้วอย่างน้อย 2-5 ปี จึงจะสามารถปลูกถ่ายไตได้

หลังจากการเปลี่ยนถ่ายไต ผู้ป่วยมะเร็งต้องปฏิบัติตัวอย่างไร

คือ สามารถปฏิบัติเหมือนผู้ที่ปลูกถ่ายไตปกติได้ แต่จะต้องมีการเฝ้าระวัง และตรวจหามะเร็งที่เคยเป็นอยู่ว่ากลับมาเป็นซ้ำซ้อนอีกหรือไม่ แต่โดยปกติผู้ป่วยมะเร็งที่ต้องได้รับการปลูกถ่ายไต จะต้องรักษาให้หายขาดก่อนอย่างน้อย 2-5 ปี จึงจะเข้ารับการปลูกถ่ายไตได้

ยกตัวอย่าง เช่น หากเป็นมะเร็งเต้านม แต่รักษาหายขาดแล้ว หลังจากการปลูกถ่ายไต ก็ต้องค้นหามะเร็งที่เต้านมที่อาจเป็นกลับซ้ำ และก็ต้องตรวจคัดกรองมะเร็งที่พบบ่อยในส่วนอวัยวะอื่นอย่างละเอียดที่อาจเป็นในภายหลังการปลูกถ่ายไตได้

ผู้ป่วยมะเร็งต้องรู้ เป็นมะเร็งเปลี่ยนถ่ายไตได้หรือไม่