การเป็นริดสีดวงทวาร…นับว่าเป็นสิ่งที่น่าอายสำหรับสาวๆ หลายคน การเดินเข้ามาพบแพทย์จึงกลายเป็นเรื่องที่ถูกเมินเฉย…ทั้งที่มีความสำคัญ!! แต่เพราะความเข้าใจในผู้หญิงด้วยกัน พญ.นรสรา วิทยาพิพัฒน์ ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการผ่าตัดส่องกล้อง โรงพยาบาลพญาไท 3 จึงอยากแนะนำให้ผู้หญิงทุกคนเข้ามาตรวจเช็คอาการ เพราะการเป็นริดสีดวง..ไม่ได้น่าอายอย่างที่คิด

ริดสีดวงทวาร…มีสาเหตุมาจากอะไรได้บ้าง

จริงๆ ไม่มีสาเหตุที่แน่ชัดว่าเพราะอะไร แต่โดยมากมักเกิดจากแรงกดหรือความดันในช่องท้อง..เป็นแรงกดที่เกิดขึ้นในบริเวณช่องท้องหรือช่องปอด ซึ่งการเกิดแรงดันนี้อาจเกิดจาก “การเบ่ง” อย่าง คนไข้ที่มีปัญหาเรื่องระบบขับถ่าย ท้องผูก..เวลาขับถ่ายก็จะออกแรงเบ่งมากและบ่อยครั้ง รวมไปถึงการมีโรคอื่นๆ เช่น โรคถุงลมโป่งพอง ซึ่งทำให้เกิดแรงดันบริเวณช่องปอดได้

ชอบนั่งเล่นโทรศัพท์ตอนเข้าห้องน้ำ…อีกหนึ่งพฤติกรรมเสี่ยงริดสีดวง!

การเข้าห้องน้ำเพื่อถ่ายอุจจาระ…การนั่งเล่นโทรศัพท์ควบคู่ไปด้วยจะทำให้เราใช้เวลาในการขับถ่ายนานยิ่งขึ้น และมักเกิดการขับถ่ายไม่สุด เกิดการเบ่งซ้ำหลายๆ ครั้ง ซึ่งเท่ากับเราถ่ายอุจจาระมากกว่า 1 ครั้ง ในบางรายอาจเกิดการเบ่งมากถึง 10 ครั้ง ทั้งที่เข้าห้องน้ำแค่ครั้งเดียว!

ส่วนใหญ่คนไข้เข้ามาพบคุณหมอด้วยลักษณะอาการอย่างไร

ริดสีดวงทวารจะมีอยู่ด้วยกันหลายระดับ อย่าง คนไข้ที่เข้ามารับการรักษาจะมาด้วยอาการมีเลือดออก ซึ่งมักจะอยู่ในระดับ 1-2 การรักษาก็อาจจะไม่ต้องถึงขั้นผ่าตัด…แค่รักษาด้วยการให้ยาก็เพียงพอแล้ว แต่ถ้าเป็นริดสีดวงในระดับ 3-4 มีโอกาสต้องรักษาด้วยการผ่าตัดสูง!

ระยะการเติบโตของริดสีดวงทวารในแต่ละระดับ…กินระยะเวลานานแค่ไหน

การเติบโตของริดสีดวงในแต่ละระดับ…ไม่สามารถบอกระยะเวลาที่แน่ชัดได้ อย่าง เคสที่คนไข้มาด้วยริดสีดวงระดับที่ 2 แต่พอมีการขับถ่ายหรือมีการออกแรงเบ่ง…ความรุนแรงก็สามารถเพิ่มขึ้นเป็นระดับ 3 ได้!

การผ่าตัดริดสีดวงไม่เจ็บอย่างที่คิด..เพราะเทคนิค Painless Surgery

ริดสีดวงนั้นมีทั้งภายในและภายนอก การผ่าตัดริดสีดวงภายในจะมีเทคนิคค่อนข้างหลากหลายและระดับความเจ็บไม่มาก ซึ่งต่างกับริดสีดวงภายนอก..ที่ระดับความเจ็บปวดมากกว่า! เทคนิคการเย็บแบบอัตโนมัติจึงช่วยลดความเจ็บปวดให้กับผู้ป่วยได้

คนไข้ต้องใช้เวลาพักฟื้นนานกี่วัน?

หลังการผ่าตัด หากคนไข้ต้องการกลับบ้านในวันนั้นเลย…ก็สามารถทำได้! แต่หากคนไข้ไม่ติดเหตุด่วนอะไร หมออยากแนะนำให้นอนพักฟื้นที่โรงพยาบาลเพื่ออยู่ดูอาการซัก 1 คืนก่อน

หลังผ่าตัดริดสีดวงแล้ว มีโอกาสเป็นซ้ำได้หรือไม่

หลังการผ่าตัดคนไข้จะยังมีอาการหน่วงๆ เล็กน้อย แต่สามารถขับถ่ายหรือออกแรงเบ่งได้ตามปกติ ถามว่ามีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้อีกหรือไม่ จริงๆ ยังไม่ค่อยพบเคสในลักษณะนี้ แต่ถ้ามีการเกิดซ้ำ…ก็น่าจะกินระยะเวลาประมาณ 3-5 ปี แต่ทั้งนี้…คนไข้เองก็ต้องมีการปรับพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงด้วยเช่นกัน

“ไม่ว่าจะโรคอะไรก็แล้วแต่ เราควรมาพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด เพราะบางครั้งก็อาจไม่ใช่ริดสีดวงเสมอไป ในคนไข้บางราย..เมื่อตรวจแล้วพบว่าเป็นมะเร็งลำไส้หรือมะเร็งทวารหนัก ในบางรายเป็น “ฝี” ..ซึ่งค่อนข้างพบได้บ่อย เนื่องจากว่าลักษณะอาการที่คล้ายกัน คนไข้จึงมักแยกโรคไม่ออก และการตรวจพบเร็วตั้งแต่ในระยะแรกๆ การรักษาก็อาจจะไม่จำเป็นต้องผ่าตัด!!”

พญ.นรสรา วิทยาพิพัฒน์
ศัลยแพทย์เฉพาะทางด้านการผาตัดส่องกล้อง
ศูนย์ศัลยกรรมเทคโนโลยีชั้นสูง โรงพยาบาลพญาไท 3

ผู้หญิงเป็นริดสีดวง...ใครว่าเป็นเรื่องน่าอาย