ประจำเดือน หรือรอบเดือน (Menstruation หรือ Period) คือ เลือด และเนื้อเยื่อต่างๆ ที่หลุดลอกออกจากเยื่อบุโพรงมดลูก หรือเยื่อบุมดลูก สาเหตุจากการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนเพศหญิง มีความเชื่อมโยงกับการตกไข่ ซึ่งการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูกจะเกิดประมาณเดือนละครั้ง จึงถูกเรียกว่า ประจำเดือน
ในช่วงที่มีรอบเดือนสาวๆ หลายท่านอาจไม่รู้สึกปวดท้อง แต่บางรายจะรู้สึกปวดท้องประจำเดือนเล็กน้อย พอให้รู้สึกรำคาญใจ ซึ่งสาเหตุอาจมาจากสุขภาพร่างกายในช่วงเวลานั้นไม่สมบูรณ์แข็งแรง หรือมีความเครียดสะสม พักผ่อนไม่เพียงพอ เช่น ในช่วงใกล้สอบ งานล้นมือต้องรีบเร่งทำแบบไม่ได้หลับได้นอน ทำให้ระดับฮอร์โมนเพศในร่างกายผิดปกติ มักพบในหญิงวัยเจริญพันธุ์อายุน้อยกว่า 35 ปี สิ่งที่สาวๆ ควรรู้คือ “ความเครียด” มีผลต่อการผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลง เมื่อฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลงการทำงานของรังไข่จึงขาดความสมดุล โดยแสดงออกมาด้วยอาการปวดบริเวณท้องน้อย เรียกว่ายิ่งเครียดเท่าไหร่ ก็ยิ่งปวดมากขึ้น หรือบางรายประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ บ้างมาเดือนเว้นเดือนก็มี อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิด โมโหง่าย คล้ายคนกำลังเข้าสู่วัยทอง เชื่อว่าเป็นสิ่งที่สาวๆ ไม่พึงประสงค์
ดังนั้น ควรผ่อนคลายความเครียดลงบ้าง จัดการความเครียดให้กับตัวเอง หรือหากิจกรรมคลายเครียด อีกทั้งควรนอนให้เป็นเวลา อย่านอนดึกเกินไป เพราะว่าทั้งสองอย่างนี้ มีผลต่อรอบเดือนของคุณโดยตรง แต่หากปวดมากก็ควรพบแพทย์เพื่อหาค้นหาสาเหตุ เพราะนั่นอาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงโรคร้ายที่กำลังแอบแฝงอยู่ก็ได้ ส่วนวิธีที่จะช่วยป้องกันการปวดประจำเดือน ได้แก่
- ควรรับประทานอาหารมีประโยชน์ 5 หมู่ และควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตสูง และไขมันสูง
- หลีกเลี่ยง กาแฟ บุหรี่ แอลกอฮอล์
- ควรออกกำลังกายที่เหมาะสม ไม่หักโหม เพราะหากออกกำลังกายมากไป ร่างกายจะเสียเกลือแร่บางชนิด อาจทำให้ร่างกายรู้สึกอ่อนเพลีย และรู้สึกล้ามากกว่าปกติ
- ควรนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ อย่างน้อย 7-8 ชั่วโมง