“หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท” ในหลายๆ เคสไม่สามารถรักษาด้วยการทานยาและการทำกายภาพบำบัด ผู้ป่วยที่ต้องเข้ารักษาด้วยการผ่าตัดจึงมักเกิดความวิตกกังวลถึงผลการรักษาและความเจ็บปวดที่ฟังดูน่ากลัว
แต่ด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ก้าวหน้าอย่างมากในปัจจุบัน จึงมีการพัฒนาการผ่าตัดหมอนรองกระดูกด้วยวิธี “การผ่าตัดแบบเปิดแผลเล็ก” ที่เป็นทางเลือกใหม่ ซึ่งนอกจากจะได้ประสิทธิภาพที่ดี และช่วยลดข้อเสียจากการผ่าตัดแบบเดิมแล้ว ยังทำให้ผู้ป่วยอุ่นใจ…ไม่รู้สึกกลัวอย่างที่เคยเป็น!
เช็กอาการ…หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
อาการปวดร้าวหรือชาจากเส้นประสาทที่ถูกกดหมอนรองกระดูกทับ แบ่งออกเป็น 2 ตำแหน่ง คือ
- หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทระดับคอ ที่ส่งผลให้เกิดอาการปวดต้นคอร้าวลงมาที่ไหล่ แขน และมือ มีอาการมือชาและอ่อนแรง ทำให้หยิบจับของได้ลำบาก กับ
- หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทระดับเอว ที่ส่งผลให้เกิดอาการปวดหลัง ปวดสะโพกร้าวลงมาที่ขา มีอาการขาชาและอ่อนแรง ทำให้เดินลำบาก
การผ่าตัดแบบ Minimally Invasive กับอาการหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
สำหรับการผ่าตัดแบบ Minimally Invasive หรือการผ่าตัดแบบเปิดแผลเล็ก แพทย์จะทำการวางยาสลบผู้ป่วยหรือบล็อกหลัง ทำความสะอาดผิวหนัง แล้วเริ่มกรีดแผลเล็กๆ ขนาดประมาณ 2-3 ซม. บริเวณหลังหรือคอ ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่จะผ่าตัด จากนั้นจะใส่ท่อขนาดเล็กลงไปทางรูที่เจาะ พร้อมกับใส่เครื่องมือต่างๆ โดยอุปกรณ์สำคัญของการผ่าตัดแผลเล็ก คือ “กล้อง Microscope” ที่มีกำลังขยายสูง ช่วยให้แพทย์มองเห็นรายละเอียดอวัยวะภายในอย่างชัดเจน และยังมีอุปกรณ์ “Navigator” ที่เป็นตัวช่วยในการคำนวณพิกัดของกระดูกสันหลัง ทำให้การผ่าตัดเป็นไปอย่างตรงจุด สะดวก และแม่นยำขึ้น
การผ่าตัดแผลเล็ก…มีข้อดีอย่างไร?
การผ่าตัดแผลเล็กจะมีการเปิดแผลขนาดเล็กเพียงแค่ 2-3 ซม. เท่านั้น ทำให้ผู้ป่วยเสียเลือดในระหว่างการผ่าตัดน้อย และกล้ามเนื้อหรืออวัยวะใกล้เคียงได้รับผลกระทบน้อย อาการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อบริเวณหลังหรือคอจึงมีน้อย ผู้ป่วยจึงฟื้นตัวได้เร็วกว่าการผ่าตัดแบบเปิดแผลยาว
ก่อนผ่าตัด…ต้องเตรียมตัวอย่างไร?
- เตรียมความพร้อมของผลเลือด ผลเอกซเรย์ต่างๆ ดังนั้นผู้ป่วยจะต้องมาโรงพยาบาลตามวันและเวลาที่แพทย์นัด
- หากมีประวัติการแพ้อาหาร แพ้ยา ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ
- หากมีโรคประจำตัวอื่นๆ มีการรับประทานยาประจำ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ เช่น ยาละลายลิ่มเลือดที่จะต้องงดก่อนผ่าตัดอย่างน้อย 7 วัน
- นอนหลับพักผ่อนให้เต็มที่
- งดน้ำและอาหารอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมง ก่อนผ่าตัด
- ลงนามในหนังสือยินยอมผ่าตัด
การดูแลตนเอง…หลังผ่าตัด!
- ขณะอยู่โรงพยาบาล หลังผ่าตัดวันแรกๆ ผู้ป่วยไม่ควรแกะแผล และระวังอย่าให้แผลเปียกน้ำโดยเด็ดขาด หากมีอาการปวด แสบร้อนตามขา หรือมีเลือดซึมออกจากแผล ต้องรีบแจ้งให้แพทย์ทราบโดยทันที
- เมื่อกลับบ้าน แม้แผลผ่าตัดจะเริ่มดีขึ้น แต่ผู้ป่วยยังต้องระวังไม่ให้แผลเปียกน้ำ และห้ามฟอกสบู่หรือทาครีมบริเวณแผลผ่าตัด ไม่ควรนอนหนุนหมอนสูง
- ช่วง 3 เดือนแรกหลังการผ่าตัด ควรเปลี่ยนอิริยาบถช้าๆ ด้วยความระมัดระวัง เน้นการรับประทานอาหารที่มีแคลเซียม ดื่มน้ำมากๆ ทานยาอย่างต่อเนื่องตามคำสั่งแพทย์
- หากแผลผ่าตัดมีอาการบวมแดง มีเลือดหรือหนองไหล ให้รีบเดินทางมาพบแพทย์ในทันที
นพ.ธีรชัย ผาณิตพงศ์
ศัลยแพทย์ศูนย์สมองและกระดูกสันหลัง
ศูนย์สมองและกระดูกสันหลัง
โรงพยาบาลพญาไท 3
