ไส้ติ่ง คือ ส่วนหนึ่งของลำไส้ใหญ่ มีลักษณะเป็นท่อบางๆ ปลายตัน ยาวประมาณ 3-4 นิ้ว ยื่นออกมาเป็นติ่ง แม้ในทางการแพทย์จะยังไม่ทราบแน่ชัดว่าไส้ติ่งมีหน้าที่อะไร แต่เชื่อกันว่าอาจเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันและเป็นจุดที่สะสมเชื้อแบคทีเรียเพื่อช่วยในการย่อยอาหาร

เมื่อพูดถึงไส้ติ่ง คนส่วนใหญ่ก็มักนึกถึงโรคไส้ติ่งอักเสบ ซึ่งเป็นการอักเสบแบบเฉียบพลันที่ทำให้คนไข้มีอาการปวดท้องแบบทันทีทันใด โรคนี้พบได้ทั้งชายและหญิงเท่าๆ กัน และจะพบมากที่สุดในช่วงอายุ 15-45 ปี

สาเหตุของการเกิดไส้ติ่งอักเสบนั้นเกิดได้จากหลายประการ เช่น เกิดจากการอุดตันของไส้ติ่งจากการที่เศษอาหารตกลงไปแล้วค้างอยู่ เกิดจากการบวมของต่อมน้ำเหลืองบริเวณนั้น เกิดจากอุจจาระหลุดลงไปค้างอยู่ มีเนื้องอกในบริเวณใกล้เคียงแล้วไปทำให้ไส้ติ่งอุดตัน ทั้งนี้ เมื่อเกิดการอุดตัน ของเหลวหรือสารคัดหลั่งก็จะไม่สามารถผ่านเข้าออกได้ ทำให้ไส้ติ่งเกิดการอักเสบและมีการติดเชื้อเกิดขึ้นได้

อาการที่พบบ่อย เมื่อมีไส้ติ่งอักเสบ

ปวดท้อง ส่วนใหญ่จะปวดทั่วๆ ไป อาจปวดรอบสะดือก่อน จากนั้นใน 6-12 ชม.ต่อมา อาการปวดจะเริ่มย้ายไปที่ด้านขวาล่างของหน้าท้อง ทั้งนี้ก็ขึ้นกับตำแหน่งของไส้ติ่ง อาจมีปวดด้านขวาบนได้ หรือตรงกลางได้ ถ้าปลายของไส้ติ่งยาวไปถึงบริเวณนั้น อาการปวดของแต่ละรายจึงไม่จำเป็นต้องเหมือนกันทั้งหมด
อาจมีไข้ต่ำ คือไม่เกิน 38.5 องศาเซลเซียส แต่ไข้อาจสูงกว่า 38.5 องศาเซลเซียส ได้หากเกิดภาวะไส้ติ่งแตก
มีอาการเบื่ออาหาร บางรายมีคลื่นไส้ อาเจียน อาจมีถ่ายเหลว ถ้าไม่ได้รับการรักษาอาการจะหนักขึ้นจนมีไข้สูงมากถึง 38 องศาเซลเซียสได้
อาการปวดอาจปวดทั้งซ้ายและขวา เมื่อไส้ติ่งเริ่มติดเชื้อรุนแรง เน่า และแตก หรือกลายเป็นฝี ซึ่งระยะเวลาการดำเนินโรคจะอยู่ที่ปัจจัยหลายอย่าง เช่น อายุ ขนาดของไส้ติ่ง การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะไปบางส่วน แต่โดยทั่วไประยะตั้งแต่เริ่มปวดจนไส้ติ่งแตก มักไม่เกิน 1-2 วัน

การผ่าตัดรักษาไส้ติ่งอักเสบ

การรักษาไส้ติ่งอักเสบ ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดเท่านั้น ไม่สามารถรักษาด้วยการกินยาให้หายได้ ซึ่งการผ่าตัดสามารถทำได้ทั้งแบบผ่าตัดแบบเปิด และการผ่าตัดแบบส่องกล้อง ดังนี้

การผ่าตัดแบบมาตรฐานหรือการผ่าตัดแบบเปิดแผล

วิสัญญีแพทย์จะให้ดมยาสลบ หรือฉีดยาชาเข้าที่ไขสันหลัง หลังจากนั้นศัลยแพทย์ก็จะทำการผ่าตัดโดยเปิดแผลขนาด 3-4 cm ที่บริเวณหน้าท้องด้านขวาล่าง ทำการตัดไส้ติ่งออก เย็บปิดแผล วิธีนี้นับเป็นการผ่าตัดแบบมาตรฐานที่มีมานาน และในปัจจุบันก็ยังทำอยู่ เนื่องจากในบางกรณีคนไข้อาจมีข้อจำกัดของโรคและปัญหาสุขภาพที่ไม่สามารถผ่าตัดด้วยการส่องกล้องได้

การผ่าตัดผ่านกล้อง (Minimal Invasive Surgery)

เป็นการผ่าตัดด้วยนวัตกรรมใหม่ ที่จะช่วยลดความเจ็บปวด ลดการเสียเลือด และลดการได้รับความกระทบเทือนจากการผ่าตัดต่ออวัยวะข้างเคียงโดยไม่จำเป็น ศัลยแพทย์จะทำการสอดกล้องเข้าไปในบริเวณหน้าท้องเพื่อสำรวจช่องท้อง จากนั้นจะสอดอุปกรณ์ในการผ่าตัดซึ่งเป็นเครื่องมือพิเศษอันจะช่วยให้ทำการผ่าตัดได้ตรงจุดและสะดวกขึ้น วิธีการผ่าตัดผ่านกล้องนี้ยังสามารถใช้กับการผ่าตัดโรคอื่นๆ ได้ด้วย เช่น ผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี ผ่าตัดฝีในตับ ผ่าตัดลำไส้ ผ่าตัดเลาะพังผืด รวมถึงโรคทางนรีเวชต่างๆ

ข้อดีของการผ่าตัดไส้ติ่งอักเสบด้วยการส่องกล้อง

แผลเล็ก หายเร็ว จนบางครั้งแถบจะไม่ทิ้งรอยแผลไว้เลย
เจ็บน้อย เสียเลือดน้อย ไม่กระทบต่ออวัยวะอื่นโดยไม่จำเป็น จึงฟื้นตัวได้เร็ว
ระยะเวลาในการนอน รพ. น้อยวัน ประหยัดทั้งเวลาและค่าห้องพัก
สามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้เร็วกว่า

ข้อจำกัดของการผ่าตัดไส้ติ่งอักเสบด้วยการส่องกล้อง

ในกรณีมีไส้ติ่งอักเสบรุนแรง หรือมีการติดกันของเนื้อเยื่อข้างเคียง การผ่าตัดส่องกล้องอาจไม่สามารถทำได้
มีค่าใช้จ่ายสูงกว่าการผ่าตัดแบบธรรมดา

การผ่าตัดแบบส่องกล้องจะต้องทำโดยศัลยแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญจากการศึกษาหรือได้รับการอบรมและฝึกฝนมาโดยเฉพาะ และจะต้องใช้เครื่องมือพิเศษจึงทำให้มีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าการผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้องอยู่บ้าง แต่ก็นับว่ามีข้อดีหลายข้อดังที่กล่าวมาที่ทำให้มีความคุ้มค่า ดังนั้นการผ่าตัดแบบส่องกล้องจึงได้รับความนิยมมากขึ้นในปัจจุบัน และเป็นตัวเลือกที่ดีของคนไข้ส่วนใหญ่

ผ่าตัดไส้ติ่งส่องกล้อง แผลเล็กหายไว กลับบ้านได้เร็ว