คลำพบก้อนที่คอ อย่ารีรอให้สายเกินรักษา

เพราะเรื่องสุขภาพและโรคทางร่างกายเต็มไปด้วยความซับซ้อน เราเองจึงต้องคอยรับบทตำรวจตรวจสอบและสังเกตความผิดปกติที่เกิดขึ้นกับร่างกายอยู่เสมอ หากพบความผิดปกติแม้แต่เพียงเล็กน้อย เราก็ไม่ควรปล่อยผ่าน 
อย่างในส่วนของ “คอ” ที่ พญ.นภารัตน์ จิระวัฒนผลิน โสต ศอ นาสิกแพทย์ โรงพยาบาลพญาไท 3 ได้ให้คำแนะนำว่า เราควรจะมีการคลำคอ เช่นเดียวกับที่มีการรณรงค์ให้คลำเต้านมทุกเดือน เพื่อที่ว่าหากอยู่ๆ มีก้อนขึ้นมาจะได้รีบตรวจรักษากันแต่เนิ่นๆ
&nbsp;
<h2>ก้อนที่คอ&#8230;เกิดจากสาเหตุใดได้บ้าง ? 
</h2>
แม้จะไม่ใช่เรื่องปกติถ้าวันดีคืนดีจะเกิดมีก้อนขึ้นมาที่ลำคอ แต่ถึงอย่างนั้นก็อย่าเพิ่งตื่นตูมไป เพราะหากพบเร็วและรู้ตัวไวก็มักรักษาได้ทัน แต่ก่อนจะไปถึงขั้นตอนการรักษา คงต้องดูที่มาของก้อนที่คอกันก่อน ซึ่ง พญ.นภารัตน์ ได้บอกไว้ว่า&#8230; 
“โดยปกติคอของคนเราแบ่งได้คร่าวๆ ออกเป็นบริเวณด้านข้าง ตรงกลาง เหนือไหปลาร้า และใต้คาง แต่หากเราแบ่งตามชั้นผิวหนัง ก็จะแบ่งคร่าวๆ ให้เห็นภาพได้ง่ายๆ ว่ามี “ชั้นบน กับ ชั้นลึก” 
<ul>
<li>ชั้นบน คือชั้นผิวหนัง ที่มีรูขุมขน ต่อมไขมัน ต่อมเหงื่อต่างๆ สามารถเกิดสิว หรือก้อนผิวหนังที่นูนออกมาได้ชัด เช่น ไฝ หูด หรือติ่งเนื้อต่างๆ</li>
<li>ชั้นลึก คือชั้นที่มีเนื้อไขมัน ลงไปลึกกว่านั้นก็จะมีกล้ามเนื้อ เส้นเลือด เส้นประสาท ในส่วนชั้นลึกนี้ เราจะพบต่อมน้ำเหลืองได้ สามารถคลำพบได้ไม่เกิน 1 ซม. ในเด็กเล็ก หรือผู้ใหญ่ที่คอผอมบางอาจคลำได้ง่ายกว่า เนื่องจากเนื้อไขมันน้อยจึงไม่บดบังก้อนมากนัก</li>
</ul>
&nbsp;
<h2>มีก้อนที่คอ มีทั้งอันตรายและไม่อันตราย 
</h2>
ถ้าวันหนึ่งเราอยู่เฉยๆ แล้วมีก้อนขึ้นมา ให้เริ่มจากว่าก้อนนั้นเกิดบริเวณไหน จากนั้นค่อยดูว่าก้อนนั้นมีอาการเจ็บหรือเปล่า ถ้ามีขนาดเกิน 1 ซม. ลักษณะนี้อาจจะเกิดการอักเสบได้จากทั้งเชื้อแบคทีเรียและไวรัส ซึ่งสามารถเป็นอันตรายและไม่เป็นอันตรายได้ในเวลาเดียวกัน พูดง่ายๆ คือถ้าหากกดเจ็บมักเกิดจากการติดเชื้อ ถ้าเป็นเชื้อแบคทีเรียที่รักษาได้เร็วไม่ลุกลามเป็นฝีหนองก็ไม่อันตราย แต่ถ้าเป็นต่อมน้ำเหลืองอักเสบจากเชื้อไวรัส เช่น HIV และวัณโรคต่อมน้ำเหลือง ที่เราอาจจะไม่รู้ตัวว่าติดมาตอนไหน ก็สามารถทำให้ร่างกายอ่อนแอลงได้ หากไม่ได้รีบตรวจรักษาโดยทันที
&nbsp;
นอกจากนี้ถ้ามีก้อนโตขึ้นบริเวณตรงกลาง หรือคอด้านข้าง ก็มีความเป็นไปได้ที่จะเป็นไทรอยด์ ซึ่งจะมีอาการร่วมกับการมีความรู้สึกว่ามีก้อนเคลื่อนขึ้นลงขณะกลืน นอกจากต่อมน้ำเหลืองและไทรอยด์ที่เจอได้บ่อยแล้ว ยังมีก้อนที่มาจากตุ่มหนอง หรือพวกฝีหนองที่เกิดบนผิวหนังได้ แบบนี้จะให้ความรู้สึกที่นูนขึ้นมาอย่างชัดเจน ซึ่งจะต่างจากต่อมน้ำเหลืองและไทรอยด์
&nbsp;
<h2>มีก้อนที่คอ ยอมเจ็บแต่จบ&#8230;ดีกว่า 
</h2>
ตามความเข้าใจของคนทั่วไป เรามักจะคิดว่าถ้ามีความผิดปกติเกิดขึ้น หรือมีก้อนขึ้นมาโดยไม่แสดงอาการเจ็บปวด มักไม่ใช่อาการรุนแรงที่จะต้องเป็นกังวล แต่ในมุมของ พญ.นภารัตน์ คุณหมอบอกว่า เป็นในทางตรงกันข้ามเลย&#8230;
 “ถ้าเจ็บนี่ก็ถือว่ารุนแรงน้อยกว่าไม่เจ็บ เพราะถ้าเจ็บมักจะเกิดจากการติดเชื้อ หรือถ้าต่อมน้ำเหลืองเจ็บ แล้วเจ็บนานๆ ก็อาจจะเป็นฝีที่เกิดจากเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ตายไป ทำให้กลายเป็นหนองเกิดขึ้น การรักษาจะทำโดยการให้ยาฆ่าเชื้อแล้วระบายหนองออก เป็นการรักษาที่เจ็บแต่จบ ส่วนถ้าไม่มีอาการเจ็บ อาจจะเป็นสาเหตุมาจากเนื้องอก ซึ่งหากเป็นเนื้องอกก็มีทั้งจากไทรอยด์ และจากมะเร็งในช่องคอและปากแพร่กระจายมา ส่วนมะเร็งต่อมน้ำเหลือง ผู้ป่วยก็จะมีอาการต่อมน้ำเหลืองที่คอโตได้ แต่ถ้าเป็นวัณโรค อาการอาจจะเจ็บน้อยหน่อย หรือบางทีไม่เจ็บเลย แต่การรักษาจะใช้เวลานาน ต้องกินยานาน 6 เดือนเป็นอย่างน้อย
 
สำหรับต่อมไทรอยด์ส่วนใหญ่มักไม่เจ็บ ยกเว้นอักเสบ รวมถึงมีก้อน ซึ่งการรักษาสำหรับคนไข้ไทรอยด์ที่ไม่มีอาการเจ็บ จะต้องทำการเจาะตรวจและอัลตราซาวด์ เพื่อฟันธงว่าเป็นเนื้อร้ายหรือเนื้อดี ถ้าเป็นแค่ติ่งเนื้อทั่วไปหรือเป็นก้อนซีสต์ก็แค่ติดตามเฝ้าดูอาการทุกๆ 6 เดือนถึง 1 ปี”
&nbsp;
<h2>ก้อนโตบริเวณคอที่พบบ่อย มักเกิดจากโรคอะไร ? 
</h2>
สาเหตุคร่าวๆ ของก้อนโตบริเวณคอที่พบบ่อย มีดังนี้
<ol>
<li>ต่อมน้ำเหลืองคอติดเชื้อแบคทีเรีย ที่มาจากบริเวณโพรงจมูก ช่องปาก กล่องเสียง หรือผิวหนังใบหน้า</li>
<li>ต่อมน้ำเหลืองคอติดเชื้ออื่นๆ เช่น ไวรัส วัณโรคต่อมน้ำเหลือง</li>
<li>เนื้องอกชนิดไม่ใช่มะเร็งที่เกิดบริเวณ
<ul>
<li>ผิวหนังชั้นบน เช่น ไฝ หูด</li>
<li>เนื้อเยื่อชั้นลึก เช่น เนื้องอกไทรอยด์ ต่อมน้ำเหลืองโต เนื้องอกของหลอดเลือด เนื้องอกไขมัน</li>
</ul>
</li>
<li>มะเร็ง</li>
</ol>
<ul>
<li style="list-style-type: none;">
<ul>
<li>มะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Lymphoma)</li>
<li>ต่อมน้ำเหลืองที่แพร่มาจากส่วนอื่นๆ (Metastatic cervical lymphadenopathy) เช่น จาก ไทรอยด์ หู คอ จมูก กล่องเสียงและปอด เป็นต้น</li>
</ul>
</li>
</ul>
&nbsp;
<h2>ก้อนที่คอรอไม่ได้ ต้องรีบตรวจรักษา 
</h2>
พญ.นภารัตน์ ยังกล่าวเพิ่มเติมว่า ก้อนที่คออาจยังไม่ใช่เรื่องที่น่ากังวล ยกเว้นแต่ว่ามีอาการผิดปกติเหล่านี้เกิดขึ้น&#8230; 
“ถ้าก้อนนี้โตเร็วและเจ็บเยอะขึ้น หรือมีอาการไข้ร่วมกับมีน้ำหนักลด เบื่ออาหารโดยที่ไม่ทราบสาเหตุหรือมีอาการเจ็บในช่องปาก มีแผล ไอเป็นเลือด ซึ่งไอเป็นเลือดนี้มักจะแสดงถึงอาการของวัณโรค มีขนาดใหญ่เกิน 1 ซม. ขึ้นไป หรือมีก้อนหลายก้อน ถ้ามีอาการหนึ่งอาการใดของทั้งหมดนี้ ควรจะต้องรีบมาพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ”
&nbsp;
นอกจากนี้ พญ. นภารัตน์ ยังได้ทิ้งท้ายถึงการดูแลตัวเอง เพื่อให้ห่างไกลจากก้อนที่คอว่า 
“ทุกคนควรเริ่มจากการรู้ว่า ร่างกายของเรานั้นมีอวัยวะใดอยู่ตรงไหนบ้าง เพื่อคอยสังเกตความผิดปกติต่างๆ ด้วยวิธีการจับหรือคลำด้วยตัวเองทุกๆ 1-2 เดือน โดยอาจจะทำในระหว่างฟอกสบู่ขณะอาบน้ำ ซึ่งจะพบได้ง่ายกว่า เพื่อจะได้รู้ถึงความผิดปกติ และทำการตรวจรักษาก่อนที่จะลุกลามจนเป็นปัญหาใหญ่ตามมา”

มีก้อนที่คอ ต้องพิจารณาว่าเกิดบริเวณไหน ขนาดเท่าไหร่ และมีอาการเจ็บร่วมด้วยหรือเปล่า ส่วนการอักเสบนั้นเกิดได้จากทั้งเชื้อแบคทีเรียและไวรัส ซึ่งมีทั้งที่เป็นอันตรายและไม่เป็นอันตราย

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล

คลำพบก้อนที่คอ อย่ารีรอให้สายเกินรักษา

Tel

Email

บริการ

บทความ

เกี่ยวกับเรา

สาขาโรงพยาบาล