โดยทั่วไป เราทราบกันดีว่า การจัดฟันจะช่วยให้ฟันเรียงตัวได้สวยงาม เคี้ยวอาหารได้มีประสิทธิภาพ แต่ในผู้ที่มีการสบฟันผิดปกติ..บางรายอาจมีความผิดปกติซับซ้อนของโครงสร้างขากรรไกรมาก เช่น ขากรรไกรยื่น ขากรรไกรหดสั้น หรือใบหน้าไม่สมมาตร ส่งผลต่อการดำรงชีวิตและทำให้ขาดความมั่นใจ ไม่กล้ายิ้ม หรืออาจส่งผลกระทบต่อการสมัครงานได้อีกด้วย การจัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกรจึงเป็นวิธีการรักษาที่ช่วยการแก้ไขความผิดปกติทั้งฟันและกระดูกขากรรไกรให้มีความสมส่วน ช่วยเสริมสร้างความมั่นใจ..และทำให้คุณภาพชีวิตของคนไข้ดีขึ้น

ทำไมถึงจัดฟันอย่างเดียวไม่ได้…นี่คือเหตุผลที่ควรรู้

การจัดฟันเป็นการเคลื่อนฟันบนฐานของกระดูกขากรรไกร จึงต้องคำนึงถึงความมีชีวิตของฟันและคุณภาพของกระดูกของคนไข้ เปรียบเสมือนการปลูกต้นไม้ที่จำเป็นจะต้องมีดินและกระถาง ซึ่งในการจัดสวนให้เป็นระเบียบสวยงาม เราไม่อาจจะโน้มต้นไม้มากเกินจนเอียงออกจากกระถางได้ แต่จำเป็นต้องยกกระถาง จัดช่องไฟให้เหมาะสม เช่นเดียวกันกับในคนไข้ที่มีความผิดปกติของโครงสร้างกระดูกขากรรไกรที่มากเกินกว่าที่จะสามารถเคลื่อนฟันไปสบกันได้ เช่น คางหดเล็กคางยื่นมาก หรือฟันล่างคร่อมฟันบนมาก เป็นต้น เราจึงจำเป็นที่จะต้องทำการจัดฟันและผ่าตัดขากรรไกรเพื่อปรับให้ทั้งการสบฟันและกระดูกขากรรไกรอยู่ในตำแหน่งที่ปกติ ทำให้ใบหน้ามีความสมส่วนและสวยงามมากยิ่งขึ้น

เป็นผู้ใหญ่แล้ว..จะจัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกรได้ไหมนะ?

เมื่อผ่านพ้นช่วงที่มีการเจริญเติบโตสูงสุด โดยทั่วไปในผู้หญิงที่อายุ 16 ปี และผู้ชายที่อายุ 18 ปี จะเป็นช่วงเวลาที่สามารถรับการผ่าตัดขากรรไกรได้ แต่หากประสบปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิต ก็อาจพิจารณาให้การรักษาได้เช่นกัน สำหรับการจัดฟันในผู้ใหญ่ บางคนอาจจะมองว่าการจัดฟันเป็นแฟชั่น จึงรู้สึกไม่สบายใจที่จะจัดฟัน อย่างไรก็ตามในบางกรณีก็จำเป็นต้องรับการรักษา เช่น การมีฟันสบกระแทกจนอาจเกิดฟันโยก ภาวะสบลึกโดยมีฟันกัดกระแทกเหงือก ซึ่งหากปล่อยไปนาน ๆ แรงกระแทกอาจทำให้ฟันตาย และสูญเสียฟันในอนาคตได้

ทั้งนี้ยังไม่มีข้อกำหนดว่าอายุเท่าใดถึงไม่สามารถจัดฟัน หรือจัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกร แต่จะต้องได้รับการตรวจร่างกายและประเมินความเหมาะสมจากทีมแพทย์เพื่อรับการผ่าตัดอย่างปลอดภัย

จัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกร ใช้รักษา(บาง)โรคได้!

ผู้ป่วยบางรายที่มีความผิดปกติของขากรรไกร เช่น ขากรรไกรล่างเล็ก คางสั้น อาจพบว่ามีทางเดินหายใจแคบหรือในรายที่เป็นผู้ใหญ่ เนื้อเยื่อทางเดินหายใจเกิดความหย่อนยาน คนไข้เหล่านี้มักพบปัญหาขณะนอนได้แก่ การนอนกรน ภาวะการหยุดหายใจขณะนอนหลับ (Obstructive sleep apnea) ซึ่งสามารถแก้ไขได้โดยการจัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกร เพื่อแก้ไขโครงสร้างขากรรไกรที่เล็กให้สมส่วนขึ้น และเป็นขยายทางเดินหายใจส่วนบนให้กว้างขึ้น ลดอาการนอนกรนและการหยุดหายใจได้ ช่วยเพิ่มคุณภาพการนอน รู้สึกสดชื่นมากขึ้น ลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง เป็นต้น

เห็นได้ชัดว่าการจัดฟันร่วมกับการผ่าตัดไม่ใช่แค่เรื่องของแฟชั่น แต่สำหรับในผู้ใหญ่บางราย การจัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกรยังช่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้น ทั้งในแง่ร่างกายและจิตใจ ดังนั้น หากพบว่าตนเองมีความเสี่ยง ควรเข้ามารับการตรวจและประเมินกับทีมแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสมต่อไป

ทพ. พลกร บูรณะประเสริฐสุข

ทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมจัดฟัน

ศูนย์ทันตกรรม โรงพยาบาลพญาไท 2

จัดฟันร่วมกับผ่าตัดขากรรไกร เพื่อการรักษาและพัฒนาคุณภาพชีวิต